واکنش آیت الله سیفی مازندرانی به بیانات اخیر آیت‌الله وحید خراسانی

پاسخ آیت الله سیفی مازندرانی به بیانات بعضی از زعمای حوزه علمیه قم که سؤالاتی را برای اذهان عمومی به وجود آورده است. بعضی از زعمای حوزه علمیه قم بیاناتی داشته اند که سؤالاتی را برای اذهان عمومی به وجود آورده است. در ابتدا به فرازهایی ازآن اشاره می کنیم و سپس به پاسخ آیت الله سیفی مازندرانی به پرسشهای مذکور می پردازیم.
کلمات این زعیم حوزه چنین است: «این مملکت باید در عزای حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) یکپارچه سیاهپوش شود، اگر زمامداران مملکت غیرت داشته باشند، باید این ایام تعطیل رسمی بشود، این عمل است که باید انجام بشود، اگر زعمای مملکت انجام دادند و الّا ما به حول و قوه خدا این مطلب را عملی می کنیم تا نتیجه مطلب ظاهر بشود، هفت سال در ظلم مطامیر، آن هم در مملکتی که یک طرف پسر او و یک طرف دختر او، روز شهادت او، مردم مشغول به کسب و کار باشند، ای غیرتمدان شیعه، فردا همت کنید بازارها را ببندید، به این حکومت اعلام کنید که اگر شهادت این امام، تعطیل رسمی نشود ما مالیات به این حکومت گمراه نمی پردازیم.»

و اما سؤالات و پاسخ های صدر الاشارة در پی می آید:

1 – مبنای فقهی تعطیلی شهادات ائمه (علیهم السلام) چیست؟ و در چه صورتی واجب یا مستحب است؟
مسئله تعطیلی ادارات دولتی نظام جمهوری اسلامی بسته به حکم این تعطیلی است که آیا اساسًا تعطیلی کار و کسب، بازار و ادارات برای شهادات حضرات معصومین (علیهم السلام)، شرعا واجب است یا خیر؟ در این باره باید گفت:
اولا؛ مبنای فقهی این مسئله به وجوب تعظیم شعائر الهی باز می گردد. ولی تعطیلی کسب و کار واشتغال و ادارات برای شهادات و موالید حضرات معصومین (علیهم السلام)، یگانه مصداق تعظیم شعائر نیست. مثلا فرض کنید در این ایام، ادارات مشغول به کار باشند و مغازه و بازار هم تعطیل نشود لکن علائم عزا و پرچم های سیاه را بر سر مغازه ها نصب کنند یا در اول وقت کاری، در اداره یا محل تجارت، اقامه عزا نمایند؛ اینها نیز از مصادیق تعظیم شعائر هست.
و ثانیا؛ سؤال این است که آیا اساسًاخود تعظیم شعائر، مطلقا واجب است یا شعائری که ترک تعظیم آن در نظر اهل عرف موجب اهانت به آن شعائر حساب شود واجب است؟ مثلا در روز عاشوراء همه در حال عزاداری باشند ولی شخصی بدون اینکه نشانه ای از عزاء داشته باشد مشغول کسب و کار باشد، به گونه ای که اهل عرف این امر را نسبت به صاحب عزاء بی احترامی به حساب آورند.
در جلد اول کتاب «مبانی الفقه الفعال» در قاعده تعظیم شعائر، نصّ عبارات فقهایی مثل محقق و صاحب جواهر، شهید صدر و آقای خوئی را آورده ایم. این محققین و فقهاء فحول، معتقدند و نظر فقهیشان این است که: تعظیم شعائر مطلقا واجب نیست و آیه شریفه ای را که قائلین به وجوب تعظیم شعائر بدان تمسک کرده اند (و من یعظم شعائر الله فانها من تقوی القلوب –حج: 32) را برای اثبات وجوب تعظیم شعائر کافی ندانسته اند زیرا «تقوی القلوب» یک صفا و نور باطنی است و «شعائر الله» که به حذف مضاف می باشد به معنای «تعظیم شعائر الله» است که ناشی از تقوای قلوب است («من» در آیه را نشویه گرفته اند)؛ لذا گفته اند که این دلالت بر حسن و استحباب دارد نه وجوب.
بله اگر به «ادله حرمة اهانت به محترمات دین» استدلال شود، به این معنا که اگر کسی تعظیم شعائری را در موردی ترک کرد و از نظر اهل عرف این امر مصداق اهانت به آن شعائر حساب شود؛ می توان نتیجه گرفت که عدم تعطیلی ادارات و بازار، اهانت به صاحب عزاء (حضرات معصومین علیهم السلام) به حساب می آید، چنین تعطیل نکردنی حرام است زیرا مصداق اهانت است. اما اگر «تعطیلی» مصداق اهانت حساب نشود، حرام نیست گرچه ترک یک عمل مستحبی هست. پس اگر در برخی ایام مثل عاشورا، شب های قدر، شب شهادت امیرالمؤمنین (علیه السلام)، رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، یا بعضی از اعیاد مهم مثل مبعث و میلاد امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) که همه متشرّعه و شیعیان، مشغول عزاداری هستند بازار یا اداره ای کماکان مثل سابق کار خویش را بدون هیچ نشانه عزاداری انجام بدهد، ممکن است که عرف آن را اهانت به حساب آورد. پس عرف «ترک تعطیلی فی نفسه» را اهانت نمی شمارد.
بنا بر این اگر چنانچه ادارات و بازار تعطیل نکنند ولی در اول صبح، عزاداری کنند، و یا در ادارات و بازار، پرچمها و بیرقهای عزاداری نصب کنند، قطعا با وجود این علائم، مصداق بی احترامی به حضرات معصومین (علیهم السلام)نخواهد بود.

 

2 – آیا گمراه خواندن حکومت جمهوری اسلامی به صرف تعطیل نکردن شهادت حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام)، صحیح است یا نه؟
اساسا ترک تعطیلی با وجود علائم و آثار عزاء، عرفا مصداق اهانت نیست، بنابراین حرام و گناهی در بین نیست، پس نمی توانیم در این راستا نظام حکومت اسلامی را به گمراهی یا هر تعبیر دیگری تضعیف کنیم و این امر جایز نیست. امام راحل عظیم الشان تصریح کرده اند که حفظ نظام از اوجب واجبات است، در مقابل، تضعیف این نظام هم از گناهان بزرگ است و اگر کسی با توجه و التفات، تضعیف کند مرتکب گناه بزرگی شده است و عواقب و آثار این گناه بر شخص مترتب می شود. حکومت جمهوری اسلامی از اهمّ امور و از اعظم شعائر دین و ثمره زحمات همه انبیاء الهی و اهل بیت (علیهم السلام) و سید الشهدا (علیه السلام) است؛ چرا که اینها جانشان را در راه اقامه دین و حدود الهی دادند و هیچ هدفی از دین و دیانت و انزال آیات و ارسال رسل و کتب، جز اقامه دین الهی نداشتند. قرآن می فرماید: «انا انزلنا الیک الکتاب بالحق لتحکم بین الناس بما اراک الله» (نساء: 105). حکومت جمهوری اسلامی نیز که امام راحل (ره) تأسیس نمودند برای همین اقامه دین الهی است، لذا این حکومت ثمره زحمات همه انبیاء و اهل بیت (علیهم السلام) می باشد.
خصوصیاتی که ما در نظام جمهوری اسلامی نشان داریم در هیچ نظامی نشان نداریم. یکی از آنها، «استقلال نظام از طواغیت و اجتناب از آنها» است. قرآن مجید می فرماید: «و لقد بعثنا فی کل امة رسولا ان اعبدوالله و اجتنبوا الطاغوت» (نحل: 36). حکومت جمهوری اسلامی نسبت به تمامی طواغیت دنیا از جمله آمریکا، اسرائیل، کشورهای مستکبر اروپایی، و هر کشور استکباری و طاغوتی دیگر، مستقل است. هر کسی این معنا را منکر شود یا دروغ می گوید و معاند است، و یا جاهل به اوضاع زمان است؛ وگرنه کسی تردید ندارد که نظام جمهوری اسلامی در مقابل همه طواغیت و مستکبران عالم، ایستاده است، پس نظام جمهوری اسلامی، هدف انبیاء را محقق کرده است. قرآن در آیه ای دیگر می فرماید: «ألم تر الی الذین یزعمون انهم امنوا بما انزل الیک و ما انزل من قبلک یریدون ان یتحاکموا الطاغوت و قد امروا ان یکفروا به» (نساء: 60)
خصوصیت دیگر این نظام آن است که تنها کشوری است که حکومت اهل بیت (علیهم السلام) را مستقر کرده است، مذهب رسمی آن شیعه است، و دادگاهها و قوه قضائیه آن، براساس احکام اهل بیت (علیهم السلام) و فقه شیعه می باشد. آیا کشور و حکومتی در دنیا وجود دارد که اقامه حکومت و مکتب اهل بیت (علیهم السلام) را انجام دهد؟
از دیگر خصوصیات این نظام، رهبری این نظام است که خود از سلاله پاک حضرت زهرا (سلام الله علیها) و فرزند امیرالمؤمنین و ائمه اطهار (علیهم السلام) و فقیه جامع شرایط فتوا و رهبری، و اعلم از دیگران در احکام، اداره و فقه حکومت است.، این جای تردید نیست. حتی کسانی که در خط ولایت هم نبودند و از سران اهل فتنه بودند رسما اذعان داشتند که در این مملکت کسی از حیث درایت و تدبیر نسبت به اوضاع بحرانی زمان، بالاتر از رهبری معظم (حفظه الله) وجود ندارد. امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «ان احق الناس بهذا الامر اقواهم علیه و اعلمهم بامر الله» (نهج البلاغه صبحی صالح: خطبه 173)
از کشورهای اسلامی گرفته تا کشورهای کفر، هیچ نیروی نظامی پیدا نمی کنید که جان برکف و مدافع حریم اهل بیت (علیهم السلام) باشد جز نیروهای نظام جمهوری اسلامی. مگر شما داعش و جبهه النصرة را ندیدید که تا چند کیلومتری سامرا آمدند و حتی به نجف وارد شدند و حرم را محاصره کردند؛ اما تنها کسی که عتبات عالیات را از دست استکبار جهانی و نیروهای وحشی داعش و جبهه النصرة نجات داد نیروهای نظامی ایران بود. اگر دفاع به موقع و جانانه و سریع آنها از حریم اهل بیت (علیهم السلام) وعتبات عالیات نبود امروز عتبات عالیات دست آمریکا بود و سوریه و حرم حضرت زینب (سلام الله علیها) نیز از دست رفته بود همانگونه که بقیع، دست طواغیت آمریکاست. اینها هیچگونه ابایی ندارند از اینکه بخواهند نجف و کربلا را نیز مثل بقیع با خاک یکسان کنند. اگر این حکومت نبود خدا می داند چه مصیبتی بر سر ناموس شیعه یعنی حرم اهل بیت و حضرت زینب (علیهم السلام) و نجف و کربلا می آمد ؟ عراق و سوریه در حال سقوط بود وبه برکت این نظام قوت گرفتند و از معرض سقوط بیرون آمدند و بر مشکلات فائق شده، نیروهای شیطانی داعش و طواغیت را عقب راندند. تضعیف چنین نظامی ، بدون شک و تردید از گناهان بزرگ است.
زعمای حوزه نباید کاری کنند و سخنانی بر زبان جاری کنند که فضلاء و اساتید انقلابی را حسّاس کرده و در مقابل خود قرار دهند، نباید به گونه ای سخن بگویند که تضعیف این نظام علوی را به همراه داشته باشد تا در نتیجه واکنش دلسوزان این نظام را در پی داشته باشد.
من با کمال احترام و تواضع نسبت به بعضی از بزرگواران و مشایخ و اعاظم حوزه عرض می کنم تحت تأثیر بعضی از اطرافیان مغرض و جاهل و یا کسانی که به گونه ای بعضی بیوت را تسخیر کرده اند قرار نگیرند و مراقب نقشه ها و طرح های آنها باشند و توجه داشته باشند که فقیه شیعی آن کسی است که «لا یفقه العبد کل الفقه حتی یمقت الناس فی ذات الله» (شرح اصول الکافی _صدرا: ج2، ص254).
ما انکار بعضی از ندانم کاریها، ضعفها، اشتباهات، و حتی بعضی از امراض و غرض ورزیهایی که در برخی از مسئولین دولت یا قوه های اجرایی است نمی کنیم و اولین معترض نسبت به آنها هستیم، اما این بدین معنا نیست که اصل حکومت و نظام را تضعیف کنیم. همین مردم نیز در22بهمن از هر طیف و سلیقه ای باشند برای حفظ نظام بیرون می آیند؟

3 – آیا دعوت مردم به عدم پرداخت مالیات در صورت عدم تعطیلی روز شهادت امام موسی بن جعفر(علیه السلام) مبنای فقهی دارد یا نه؟
با بیانی که داشتیم جواب این سئوال نیز معلوم شد. دعوت به عدم پرداخت مالیات، تیشه زدن به ریشه اقتصاد این نظام است، آن هم در وضع بحرانی کنونی که نیاز به بودجه داریم. پس خود این امر نیز مصداق تضعیف نظام می باشد.
در پایان متواضعانه از همگی زعمای حوزه درخواست می کنم سخنان تفرقه انگیز و خلاف وحدت نزنند. امروز این کشور علوی در شرایط حساسی به سر می برد و بیش از هر زمان دیگر نیاز به وحدت و انسجام دارد، امروز روزی است که باید در کنار هم، عزت اسلام و مسلمین را رقم بزنیم نه آنکه به گونه ای سخن بگوییم که دشمنان اسلام ناب و این کشور عزیز را به طمع اندازیم.