متن سخنرانی مجازی شهادت امام جواد علیه السلام-منبر مجازی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

در تاریخ شهادت و کیفیت شهادت امام جواد علیه السلام روایات مختلف است یکی شهادت را پنجم ذی الحجه بیان شده است و یکی شهادت را آخر ذی القعده ولی در بین این دو قول مشهورترین روایت قول دوم است 

در مورد کیفیت شهادت هم همانطور که عرض شد روایات مختلف است که من فقط به قاتلین می پردازم نه نحوه به شهادت رساندن یک روایت نقل از ابن شهرآشوب است که بیان می کند غلام معتصم عباسی قاتل امام بوده یک روایت نقل از علامه مجلسی بیان می کند یکی از کاتبان معتصم عباسی قاتل امام بوده یک روایت نقل از علامه محمدحسین مظفر و شیخ عباس قمی است که بیان می کنند قاتل امام همسر ایشان ام فضل است. بهر حال باید تاریخ را بدانیم بفهمیم که چه کسانی با امام همراه بودند و چه کسانی از امام جدا بودند.

از منظر باورهای دینی امامت یک موهبت است و از این دیدگاه خداوند به هر کسی که شایسته ی این مقام باشد مقام امامت را عطا می کند حتی اگر آن شخص سنش کم باشد. درست است سن بالا نشانه ی به کمال رسیدن انسان است اما یک کودک هم می تواند یک شبه ره صد ساله را برود و به مقام امامت و ولایت برسد و اطاعتش بر همه واجب بشود.

این مطلب نکته دارد و نکته اینست که خداوند می خواهد بفهماند مقام نبوت و امامت که تداوم راه نبوت است منصب معمولی نیست که انسان زمینه سازی کند شرایط که عادی شد بله یک نفر را بعنوان امام معرفی کند و بشود خلیفة المسلمین یا امام المسلمین نه مقام امامت و ولایت شرایط ویژه ای دارد که در هر کسی وجود ندارد.

وقتی امام جواد در سن نه سالگی امام هادی در سن هشت سالگی امام زمان در سن پنج سالگی به مقام امامت رسیدند این سوالات پیش آمد که مگر یک بچه می تواند امامت جامعه را بعهده بگیرد؟ بابا برود با بچه های هم سن و سال خودشان بازی کند کودک را چه به مقام امامت بقول امروزی ها برود گردو بازی کند.

یک روایت بگویم شنیدنی است: آمد محضر امام رضا سوال کرد اگر حادثه ای برای شما اتفاق بیوفتد ما به چه کسی رجوع کنیم؟ امام با صراحت فرمودند به فرزندم امام جواد.

شخص تعجب کرد امام جواد هم کودک است امام رضا تا تردید این شخص را دید فرمود خداوند عیسی بن مریم را که در قنداقه بود صاحب شریعت کرد (حالا نمی تواند یک کودک نه ساله را به مقام امامت برساند؟)

چند آیه بیاوریم پایان عرائضم باشد:

1.یک ایه است در سوره مریم آیه 12 که می فرماید یا یَحْیى‏ خُذِ الْکَتابَ بِقُوّة وَ آتَیْناهُ الحُکْمَ صَبِیّ"ما فرمان نبوت را در کودکى به او دادیم" حضرت یحیی زمانی به مقام نبوت رسید که کودک بود 

2.یک ایه است در سوره مریم آیه 30الی32 که می فرماید قالَ اِنّى عَبْدُالله آتنِىَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنِى مُبرکاً أیْنَما کُنْتُ و اَوْصنِى بالصّلوة وَ الزّکاةِ مادُمْتُ حَیّاً وَ بَرّاً بِوالِدَتِى وَ لَمْ یَجْعَلْنِى جَبّاراً شَقِیّاً

این آیه چه می گوید؟ زمانی کودک میخواهد به حرف حدود 12ماه زمان لازم است اما وقتی عیسی بن مریم در آغوش مادر است خیلی ها هم تهمت زنا به مریم می زدند و اهانت می کردند خداوند به مریم وحی می کند شما سکوت کن فرزندت جواب خواهد داد. عیسی چند ساله بود؟ کسی می تواند فکر کند یک نوزاد چند ساعته یا شاید چند روزه بخواهد حرف بزند؟ زبان باز می کند می فرماید من عبد خداوند صاحب شریعتم. این شریعت کی داده شد؟ زمانی که عیسی در قنداقه بود.

با توجه به این آیات می فهمیم که نه فقط ائمه بلکه قبل از ائمه انبیاء هم بودند که در کودکی و نوزادی به مقام نبوت رسیدند این موضوع فقط برای ائمه نیست

سخنرانی مجازی میلاد امام رضا علیه السلام

بسم لله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین

یکی از بالاترین مقام در عرفان و اخلاق اسلامی مقام رضاست که هم ریشه اش در قرآن است و هم در اسماء الله که بحث های فراوان در روایات، اخلاق و عرفان در این مورد می شود.

معنای رضا در بحث اخلاق عرفان مختلف است که یکی از معروف ترین تعایف آن اینست که رضا را خشنودی بنده از خداوند و مقدرات او می دانند یا به تعبیر دیگر رضا یعنی تسلیم.

هر کدام از ائمه طاهرین ما با توجه به برخورداری از کمالات و فضائل تجلی یکی از اسماء الله هستند که با توجه به این صفات از دیگر ائمه مشهور ترند.

نکته ای که باید بیان شود اینست تمام این  صفات و القاب بیان کننده واقعیاتی است که متناسب با شخصیت آن امام است.

ولادت امام رضاست امام هشتم القاب زیاد دارد صابر زکی ولی رضا، ولی می بینید رضا بین این همه القاب سرآمد القاب شده.

اینکه چرا بعضی القاب بین القاب دیگر سرآمد می شود باید به تاریخ زندگانی ائمه مراجعه کنیم تا بفهمیم. سوال چرا امام هشتم به رضا مشهور شدند؟

مورخان چند دلیل بر اینکه امام هشتم به رضا مشهور شدند بیان می کند:

1. وقتی امام به ولایتعهدی رسیدند هم دوستان ائمه موافق بودند هم دشمنان ائمه با توجه به اینکه این موضوع برای معصومین دیگر اتفاق نیفتاد

2. همیشه راضی به قضا و مشیت الهی بودند 

3. یکی از القاب امام هشتم الراضی من آل محمد است که علمای اهل سنت می گویند این لقب را مامون عباسی به امام هشتم می دهد.

البته نکته اینجاست که بعد از شهادت امام رضا آمدند محضر امام جواد سوال می کنند که یابن رسول الله شنیدیم لقب رضا را مامون به پدر شما داده؟ فرمودند هر کسی این را بگوید دروغ است خداوند لقب رضا را به پدرم داده بخاطر اینکه هم خدا راضی بود هم پیامبر خدا و هم ائمه دیگر.

4.بعضی از روات حدیث هم معتقد بر این هستند که امام کاظم این لقب را عطا کرده.

علامه جوادی آملی در مورد مقام رضا و نامیدن امام هشتم به رضا بحثی دارند که نکته ی اول و دوم و بیان امام جواد در نکته سوم را پررنگ تر می کند

هیچ موجودی از موجود دیگر رضایت ندارد مگر با وساطت امام هشتم، هیچ انسانی به هیچ توفیقی نخواهد رسید مگر با وساطت امام هشتم، هیچ نفس مطمئنه ای به مقام رضا نخواهد رسید مگر با وساطت امام هشتم، لقب رضا فقط بخاطر این نیست که او به مقام رضا رسیده باشد بلکه انسان های دیگر را هم به مقام رضا می رساند.

ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها-منبر مجازی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

شب میلاد کریمه اهل بیت حضرت معصومه است این میلاد را اولا به ساحت قدسی امام زمان و رهبر معظم و ارادتمندان تبریک و تهنیت عرض می کنم

طبق روایات امام موسی کاظم فرزند زیاد داشتند که در تعداد فرزندان اختلاف است.

مرحوم شیخ محمد تقی تستری در قاموس الرجال میفرماید: 

در میان فرزندان امام کاظمعلیه السلامبعد از امام رضاعلیه السلامکسی هم شأن کریمه اهل بیت حضرت معصومه نیست.

خصوصیاتی این بانو دارد که در بین زنان اهل بیت زبانزد است خصوصیاتی دارد که در بین دختران امام موسی کاظم زبانزد است.

اولین خصوصیت کریمه بودن است.

شما ببینید همه معصومین کریم هستند ولی دو شخصیت بین اهل بیت رسول الله مشهور شدند به کریم یکی امام حسن مجتبی و دیگری حضرت معصومه.

سوال چرا حضرت معصومه به کریمه ملقب شدند؟

1.بخاطر اینکه کریمه به کسی می گویند  هم دارای روح بزرگیست و منزه از پستی است.

بعضی ها فکر می کنند کریمه یعنی سخاوت این یک معناست اما معنای دیگر در مقابل هوای نفس است.

وقتی خداوند عالم می فرماید وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ ما به بنی آدم کرامت دادیم با سخاوت کرامت دادیم؟ این یک بخش است اما بخش مهمش جای دیگر قرآن است که می فرماید إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّـهِ أَتْقَاکُمْ شما با پاک بودن و تقوا می توانید کریم باشید و به کرامت برسید

2.کریمه بودن الگویی بشود برای تمام دختران

حضرت معصومه دختر است و جوان تمام ویژگی زنانگی را هم دارد با تقوایی که دارد ذره ای از مسیر الهی خارج نمی شود.

دومین خصوصیت طبق روایات عالمه آل محمد است

فقیهه است مجتده است وقتی قمی‌ها سؤال‌های خودشان را به مدینه می برند به دلیل اینکه امام موسی کاظمعلیه‌السلام در شهر نبودند حضرت معصومهسلام‌الله‌علیها؛ به همه سؤال‌های آن‌ها جواب می‌دهند. در مسیر برگشت با امام برخورد می‌کنند و ماجرا را نقل می‌کنند حضرت تمام سؤالات و جواب‌ها را شنیدند و فرمودند همه را درست جواب داده که طبق روایات امام کاظم سه بار به ایشان فداها ابوها می گوید همان جمله ی معروفی که پیامبر به حضرت زهرا می گویند.

سومین خصلت معصومه بودن است

اینکه فرزند امام موسی کاظم به معصومه مشهور شد بخاطر اینست که عصمت حضرت زهرا در ایشان تجلی پیدا کرد و به مقام عصمت می رسند

چهارمین خصلت داشتن زیارت مخصوص است

بین اهلبیت فقط دو بانو زیارت مخصوص و ماثور دارند که خود امام این زیارتنامه را نقل می کند یکی حضرت فاطمه زهراسلام الله علیهادوم حضرت فاطمه معصومهسلام الله علیها

مرحوم آیت الله العظمی بهجت فرمودند ایشان مانند امامزاده های دیگر نیستند که زیارتنامه مطلق داشته باشند یعنی هر امامزاده ای که بروید در حرم آنها زیارتنامه ببینید زیارتنامه مطلق است امام تنها امامزاده ای که زیارت مخصوص دارد ایشان هستند که در روایت آمده اگر کسی ایشان را زیارت کند فله الجنة به بهشت می رود.

و پنجمین خصلت مقام شفاعت است

در قرآن کریم بالاترین شفاعت به رسول اکرم داده شده چون ایشان به مقام محمود رسیدند در میان بانوان به دو نفر مقام شفاعت داده شده یکی حضرت فاطمه زهراسلام الله علیهادوم حضرت فاطمه معصومهسلام الله علیهاچون در زیارتنامه است یَا فَاطِمَهُ اشْفَعِی لِی فِی الْجَنَّهِ فَإِنَّ لَکِ عِنْدَ اللهِ شَأْناً مِنَ الشَّأْنِ شفاعت ما دست توست بخاطر چه؟ بخاطر اینکه به مقامی رسیدی که اعظم مقام هاست.

و در ختم صحبتم سه روایت از معصوم در باب زیارت این بانو

1.هر کسی ایشان را در قم زیارت کند مانند کسی است که قبر حضرت فاطمه را زیارت کرده

2.امام رضا فرمودند هر کسی خواهرم معصومه را در قم زیارت کند مانند اینست که مرا در طوس زیارت کرده

3.امام جواد فرمودند هر کسی عمه ام را در قم زیارت کند بهشت بر او واجب می شود

تحلیل خلود و نظریات دکتر رفیعی و سیدحسن اقامیری از طریق لایو اینستاگرام

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

نکته:

1.نسبت به مسائل مهم اعتقادی و غیر آن شخص یا اشخاصی می توانند برداشت هایی داشته باشند درست یا غلط که دو نوع واکنش وجود دارد

1.1.طرد است و محکوم به تکفیر؛ برای کسانی که نمی توانند پاسخ بگویند 

1.2.با آغوش باز پذیرا هستند و پاسخگو می باشند

2.فضای مجازی یکی از فرصتهایی است که بستر را آماده کرده برای تحلیل این مسائل و از آن باید استفاده کرد.

3.مطالبی که در قالب اعتقادی و ... باید بحث بشود برای اینکه اول تعریف شود و بعد به استدلال بپردازیم.

4.راه استدلال و استنباط یکی از آن عقل است مهمترین شرع است(کتاب و سنت) که کتاب اول است و نمی توان جدا کرد.

بعضی مسائل هست که عقل می پذیرد ولی کتاب نه

مثلا شخصی می خواهد به راهتی چیزی را بدست بیاورد ولی مراجعه می کنید به کتاب می فرماید این راه نیست.

پس قرار باشد انسان از راه عقل فقط بخواهد طی طریق کند به نتیجه نمی رسد.

عذاب بر سه بخش مطرح می شود:

1. عذاب در دنیا؛

2. عذاب در آخرت؛

3.بعضی در دنیا و بعضی در آخرت.

عذاب باعث رحمت می شود شکی نیست چون برداشت ما از رحمت در عذاب دو گونه است:

یکی تلنگر برای کسی که مرتکب خطا نشده ولی فکر خطا در سر دارد

دیگری بازگشت از خطاست برای کسی که مرتکب خطاست 

باید توجه کرد که رحمت در عذاب برای دنیا یا آخرت؟ 

اگر عذاب در دنیا باشد: 

1. عذاب باعث هلاکت است؛

قصص قرآنی که در آن بحث از عذاب شده که این عذاب باعث هلاکت شده است.

2. عذاب باعث عبرت است.

اگر عذاب در آخرت است که قرآن فرموده خیلی ها وقتی عذاب می بینند به مالک دوزخ می گویند از خداوند بخواه ما را به دنیا برگرداند جبران مافات کنیم؟ چه جوابی می آید؟ آن زمان که در دنیا بودید چه کردید که اگر مجدد عمر به شما داده بشود جبران می کنید؟ 

نتیجه:

عذاب یک جنبه ی آن رحمت و درس است.

نکته ای که باید توجه داشت اینست: آیات وحی دو گونه هستند

1.رحمت

2.غضب

در بحث رحمت عفو است و نعمت؛

در بحث غضب عذاب است وانتقام.

اینکه خداوند فقط از جنبه ی رحمت به آن نگاه کرد خوب نیست چون نگاه غضب هم برای خداوند وجود دارد.

خداوند صفتی دارد که در قرآن به آن بحث شده بنام انتقام یعنی می تواند انتقام بگیرد.

انتقام دو گونه است:

1.انتقام شخصی؛

مانند آیات قصاص که شخصی جرمی مرتکب می شود به حکم قاضی قصاصی اجرا می شود که موجب آرامش اولیای دم می شود

2.انتقام اجتماعی؛

شخصی در اجتماع مرتکب خطا می شود که در اجتماع حکم اجرا می شود یا حد و تعزیر است یا اعدام این هم موجب آرامش می شود اما نه فقط برای کسی که جرم بر او واقع شده بلکه برای اجتماع است.

اینکه در قرآن آمده خداوند منتقم است منتقم شخصی نیست انتقام خداوند به معنای انتقام اجتماعی است 

قصص عذاب اقوام را در قرآن شاهد این مطلب هستند 

عذاب در اقوام بوده نه در شخص

مبحث دیگر خلود است

خلود به معنای جاودانگی و دائمی است و قرآن مباحثی را که پیرامون خلود دارد برای همه مسلمانان و کفار قطعی می داند بخاطر اینست که به تعبیر قرآن خلود وعَطَاءً غَیْرَ مَجْذُوذٍ است.

در مبحث خلود سه نظریه وجود دارد:

1.کسانی که حرفشان موید خلود است(بینابین)؛

نکته:ما قائل به این هستیم که هر چیزی که خداوند به ما عطا کرده نعمت است هم بهشتش نعمت است هم جهنم هم ارامش در بهشت نعمت است هم عذاب در جهنم

روایتی است از اهوازی که از امام باقر نقل می کند: وقتی بهشتیان وارد بهشت و جهنمیان وارد جهنم می شوند مرگ خودشان را مثل یک گوسفند می بینند که بین بهشت و جهنم قرار گرفته که به همه اهالی این دو مکان ندا می آید این همان چیزی است که از آن می ترسیدید و به درخواست جهنمیان این مرگ وارد جهنم می شود.

برای اهل بهشت و اهل جهنم آیه می خوانند 

أَفَما نَحْنُ بِمَیِّتِینَ إِلَّا مَوْتَتَنَا الْأُولى‏ وَ ما نَحْنُ بِمُعَذَّبِینَ إِنَّ هذا لَهُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ لِمِثْلِ هذا فَلْیَعْمَلِ الْعامِلُون این برای بهشتیان که شما بجز همان مرگ اول دیگر روی مرگ را نخواهید دید

و در ادامه آیه می فرماید إِنَّا جَعَلْنَاهَا فِتْنَةً لِلظَّالِمِینَ ما این را برای ظالمین قرار دادیم نه شما

اما وقتی این مرگ وارد دوزخ می شود اهل دوزخ نامه ای بلند می کنند که نظیر آن برای کسی صادر نشده این آیه تلاوت می شودوأَنذِرهُم یُومَ الحَسرَةِ اِذا قُضِیَ الأَمر

اینکه خداوند متعال دنبال بخشش انسانهاست و الا بحث شفاعت در قرآن معنا نداشت.

در بحث رحمانیت و عفو دو سوال مطرح می شود 

1.کسی که ملکف بوده عناد(لجاجت)کرده آیا می تواند مورد عفو باشد یا نه؟

2.کسی که مکلف نبوده یعنی احکام دین برای او نیامده نه پیامبری را دیده نه امامی و نه کسی که به او دین را تبلیغ کند.

بعضی علما می گویند کسی که عناد کرده مستوجب شفاعت نیست و خلود برای آنهاست چه مسلمان باشد چه کافر اما کسی که به تعبیر قرآن وَ آخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِأَمْرِ اللَّهِ بحث است.

2.کسانی که خلود را رد کرده اند؛

نکته ی مهم این نظریه اینست که خلود را به معنای خارج نشدن از دوزخ بیان نکردند بلکه دائمی نبودن عذاب منظورشان است.

دلیل:

خداوند دو نوع رحمت دارد رحمت رحمانیه و رحمت رحیمیه!

اعتقاد به خلود بینابین این دو رحمت است لذا خلود در عذاب نه تنها منافاتی با رحمت رحمانیه خداوند ندارد، ولی اگر از دید رحیمیت خداوند نگاه کنیم کسی که شامل رحمت رحیمیه خداوند بشود اصلا جهنمی نمی رود که عذابی ببیند

3.کسانی که خلود را پذیرفته اند.

دلیل:

1. إنَّ اللَّهَ لَعَنَ‌ الْکافِرِینَ‌ وَ أَعَدَّ لَهُمْ‌ سَعِیراً خالِدِینَ فِیها أَبَداً

خالد طبق معنایی که داشتیم یعنی زمان طولانی ولی در بعضی آیه واژه ابدا آمده است اینجا سوال مطرح می شود که اگر خالد به این معناست وجود کلمه ابدا ضرورت ندارد؟

صاحب تفسیر نمونه حضرت آیت الله العطمی مکارم در این مورد بیان می کنند که واژه ابدا تاکید بر خالدین است که مقید به ابدیت می کند و ابدی بودن مشیت الهی است 

2.روایاتی از بیان شده صریحا خلود به معنای دوام الی الابد است 

فقط به یک نمونه اشاره کنم اینست علامه مجلسی در کتاب بحار جلد8 روایتی نقل می کند که امام رضا نامه ای به مامون عباسی می نویسد إنَّ اللَهَ لا یُدْخِلُ النَّارَ مُؤْمِناً وَقَدْ وَعَدَهُ الجَنَّةَ؛ وَلاَ یُخْرِجُ مِنَ النَّارِ کَافِراً وَقَدْ أَوْعَدُهُ النَّارَ وَالخُلُودَ فِیهَا فرمود کافر را هرگز از آتش بیرون نمی‌آورد برای اینکه تهدید به خلود کرده است.

یا در تفسیر عیاشی است در مورد جمله وَمَا هُمْ بِخَارِجِینَ مِنَ النَّارِ از امام باقر سوال کردند که درباره چه گروهی است؟ حضرت فرمود: دشمنان امیرالمومنین چون ناصبیها با کفار و منافقین فرقی ندارند؛ چه در دنیا چه در آخرت 

3.اجماع: جمعی این مسئله که خلود به معنای ابدیت است را اجماعی می‌دانند و به ادعای بعضی که خلود را به معنای دوام زیاد است، اعتنا نکرده‌اند. البته این اجماع مدرکی است.

نتیجه:

1.اینکه جمله ای در جوشن کبیر است یَا مَنْ سَبَقَتْ رَحْمَتُهُ غَضَبَه نباید به این معنا گرفت که خداوند درست است رحمانیت دارد ولی اینطور نیست که نسبت به ظالمان غضب نداشته باشد.در غیر این صورت، خلقت دوزخ و عذاب جهنم لغو خواهد بود. 

2.بعضی گفتند خلود حبس موبد نیست پس زندان خراب شد نباید زندانی مطرح باشد؟

اگر نار را گناه در نظر بگیریم وقتی معصیت در جسم و روح آمد می سوزاند

3.کسی شفاعت می شود که لایق شفاعت باشد و الا شفاعت نصیب همه نمی شود.