بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین
در بیانیه دوم گام انقلاب اسلامی حضرت آقا عباراتی دارند با این مضامین که بحث از خودسازی و تمدن سازی است.
یکی از آیاتی که صراحتا بحث از این موضوع دارد آیه 105 سوره مائده است که خداوند می فرماید یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمیعاً فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
در انی آیه شریفه بحث از خودسازی است که انسان را وادار می کند به خودسازی البته بعضی ها هم مفسر می شوند نسبت به این آیه می گویند که این آیه در مورد خودسازی است ربطی به جامعه سازی ندارد.
پاسخ این افراد را با یک روایت عرض می کنم شخصی از پیامبر (ص) درباره این آیه پرسید که این آیه را برای او شرح دهند روایت طولانی است مختصر عرض کنم حضرت فرمودند: وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ ابتدا امربه‌معروف کن وَ انْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ، نهی از منکر کن وَ اصْبِرْ عَلى ما أَصابَکَ و صبر کن به آنچه از ناملایمات به تو مىرسد حَتَّى إِذَا رَأَیْتَ شُحّاً مُطَاعاً در انجام این وظیفه مهم تا می‌توانی استقامت داشته باش ...
پیغمبر اکرم در این روایت بیان می کند زمانی که مسئولیت اجتماعی خودت در حیطه جامعه پردازی انجام بدهی با یک سری موانع برخورد می کنی که نمی گذارد و بعد مجبور می شوی جامعه سازی را رها کنی و به سراغ خودت می‌روی. نه اینکه از اول برو سراغ خودت.
علامه طباطبایی در مورد این آیه می فرماید این آیه با آیات دعوت به دین و آیات مربوط به امربه‌معروف و نهى از منکر منافات ندارد، زیرا این آیه نهى مىکند مؤمنین که دست به کاری بزنند که گمراهان می زنند و بعد امر به معروف که هدایت جامعه است.
نکته دقیقی است خودسازی در متن جامعه سازی اتفاق می افتد و نه‌تنها این دو منافاتی باهم ندارد بلکه اصلاً جامعه سازی سکوی پرواز به‌سوی عالی‌ترین و بالاترین مقامات معنوی است.
یکی از مسلمانان در صدر اسلام تصمیم گرفته بود برای خودسازی از جامعه فاصله بگیرد و در گوشه‌ای عزلت گزیند. خبر به گوش پیامبر (ص) رسید حضرت به او فرمود: «إنّما رَهبانِیَّةُ امَّتی الجِهادُ فی سبیلِ اللَّهِ.»(امالی صدوق، ص66) یعنی رهبانیت امّت من جهاد کردن درراه خداست. رهبانیت به معنای کناره‌گیری و انزوا از صحنه اجتماع و پرداختن به عبادتها و ریاضت‌های طاقت‌فرسا در راستای خودسازی است. حضرت به او فرمود این خودسازی در متن جهاد رخ می‌دهد.
در جهاد دو نکته است 1.مصداق جامعه پردازی است 2.تکلیف اجتماعی است برای حفظ جامعه
خودسازی می‌خواهی برو جهاد کن و وضعیت جامعه را اصلاح کن.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین
بحث پیرامون آیه جهاد با نفس و اموال است روحیه جهاد و شهادت طلبی در کشور ما الحمدلله زیاد است بقول شاعر شیرین سخن: در باغ شهادت باز باز است.
بله جوانان رفتند جنگ هشت سال جانباز شدند شهید شدند الحمدلله خداوند قبول کند از آنها و جوانان رفتند سوریه جانباز شدند شهید شدند الحمدلله خداوند قبول کند از آنها.
وقتی به آیات جهاد می رسیم امکان دارد خیلی دچار اشتباه بشویم. اشتباه اینجاست که ما فقط یک قسمت آیه را نگاه و به آن توجه می کنیم جهاد یعنی جهاد با نفس یعنی شهادت پس جهاد با اموال چه میشود؟چند نفر جوان سراغ دارید مشتاق جهاد با اموال باشند؟
چند نکته بیان کنم از این آیات:
1.ارزش معنوی جهاد در اینست که مقدمه جهاد با نفس جهاد با اموال است.کسی که مال نداشته باشد مستثنی قرار نمی گیرد بلکه با کار و تلاش برای کسب مال می تواند جهاد کند.
2.جهاد به معنى جنگ و نبرد مسلحانه نیست هر نوع تلاش و کوششى که براى پیشبرد اهداف مقدس الهى انجام گیرد، شامل جهاد مىشود.
3.برخی روایات جهاد اقتصادی را بر جهاد در راه خدا مقدم کردند.
امام رضا ع فرمود: الَّذِی یَطْلُبُ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا یَکُفُّ بِهِ عِیَالَهُ أَعْظَمُ أَجْراً مِنَ الْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛ هر که از فضل خدا آن را مىجوید که خانوادهاش را تأمین کند، پاداشى برتر از جهادگر در راه خدا دارد.
اگر یک روز از ظهور مانده برو سرکار
4.فضیلت عبادت عابد تاجر بالاتر از عابد بیکار است.
نزد امام صادق علیه السلام آمد امام سوال کرد که عمر بن مسلم چه مىکند. گفتم: کارش به خیر و صلاح است؛ امّا تجارت را رها کرده است. امام صادق علیه السلام سه بار فرمود: این کار شیطان است.
اگر انسان دنبال خودسازیست اگر دنبال کسب معنویت است این دو در متن کار وجود دارد.
قدیم برای رفتن به محل کار آدابی داشتند وضو می‌گرفتند الان به کجا داریم می رویم؟
قدیم برای رفتن به محل کار آدابی داشتند دعای رزق و روزی می خواندند اگر الان هم به مغازه های قدیمی بروید اکثرشان کاغذی به دیوار یا روی میز دارند که آیه و دعای کسب روزی حلال در اوست الان وجود دارد؟
خیلی کم
اگر رزق و روزی برکت ندارد بخاطر هیمن چیزهاست.
خوب است در دیوار اتاقمان بنویسیم کارگاه من عبادتگاه من است
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین
یکی از کلیدواژه و توصیه های چند ساله ی مقام معظم رهبری پیرامون اقتصاد است.
خداوند متعال، عبادت و معنویت را در متن زندگی تعبیه کرده این‌گونه نیست که انسان برای خودسازی کار و زندگی خودش را رها کند و گوشه مسجدی بنشیند. نه الْعِبَادَةُ عَشَرَةُ أَجْزَاءٍ عبادت ده بخش است تِسْعَةُ أَجْزَاءٍ فِی طَلَبِ الْحَلَالِ نُه بخش آن، جُستن روزى حلال است. اسلام زندگی را مسجد و محل عبادت کرده است.
پس باید ما به این نتیجه برسیم که اگر کسی صبح به سر کار رفت ظهر یا شب برگشته یعنی عبادت کرده. نخیر اگر این حس ایجاد شد که با هر کار کردنی انسان در حل عبادت است نگاه درستی به زندگی و بندگی ندارد.
زندگی و بندگی دو مقوله جدای از هم نیستند اگر از همدیگر جدا بشوند بدانید آسیب جدی وارد زندگی خواهد شد.
امام صادق ع فرمود: الْکَادُّ عَلَى عِیَالِهِ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ؛ آن‌که خانواده خویش را از حلال روزى مىدهد، مانند مجاهدِ در راه خدا است.
اگر در فرهنگ کاری ما مسلمانان تلاش و کار، عبادت و مجاهده بود. کارگاه من عبادتگاه من است. میزان ساعات کار مفید در کشور ما اینقدر پایین نمی آید.
یک نفر بچه بسیجی و حزب‌اللهی را بخواهند معرفی کنند ما را با پرکاری می‌شناسند؟ می‌گویند چقدر اینها کار می‌کنند؟
اگر بپرسند چرا اینها اینقدر پرکارند جواب ما اینست که کارگاه من عبادتگاه من است. کارخانه من عبادتگاه من است.
در قرآن کریم خداوند9مرتبه جهاد را کنار مال گذاشت تا شاید نگاه ما به مال عوض شود یعنی باید باورمان بشود که اسلام به کار ما به فعالییت اقتصادی ما اینقدر ارزش وبها داد که نامش را جهاد بگذارند.
وقتی خداوند عالم می خواهد انگیزه سازی کند برای بندگانش می‌فرماید یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلَى تِجَارَةٍ تُنْجِیکُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ؛
می‌خواهید شما را به تجارتی راهنمایی کنم که از عذابت دردناک نجات پیدا کنید؟
کدام تجارت؟
1.تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ ایمان به خدا و رسولش بیاورید
2.وَ تُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ با اموالتان و با جانتان در راه خدا جهاد کنید
مگر با اموال هم می شود جهاد کرد؟ بله
علامه طباطبایی می فرماید مجاهده یعنی تلاش و بکارگیری تمام توان و سبیل اللَّه یعنی راه خدا.
منظور از مجاهده به اموال و انفس، عمل و بکار گرفتن تمام قواست در انجام تکلیف مالى و بدنی الهى، مالی مثل زکات و خمس و انفاق بدنی مانند نماز و روزه و حج و غیره.
پس باید نتیجه بگیریم که معنای آیه این می شود مومن واقعی کوشش می کند تا تکالیف مالى و بدنى اسلامى خود را انجام دهند و در حالى انجام مىدهند و یا عملشان چنین حالى دارد که در دین خدا و در راه او است
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین
آیا دین‌داری با بی‌حساب‌وکتاب بودن در مسائل مالی جور درمی‌آید؟
اگر وارد کتاب وحی بشویم در سوره اسرا آیه 29 خداوند به پیامبر امر می کند که باید حساب و کتاب داشته باشی وَلاَ تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِکَ دستهای خودت را به گردنت آویزان نکن(یعنی خرج نکردن) وَلاَ تَبْسُطْهَا کُلَّ الْبَسْطِ دستهای خودت را بیش از حد باز نکن(یعنی ولخرجی) فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا که مورد سرزنش قرار می گیری
آمد محضر امام صادق سائلی آمد برای درخواست کمک امام زنبیلی داشت که رد آن خرما بود دستش را پر از خرما کرد به سائل داد سائلی دیگری می آید به همین منوال تا 4سائل
سائل پنجمی می آید امام چیزی نمی دهد و فقط می فرماید خداوند روزی رسان من و شماست
شاید برای خیلی ها سوال پیش بیاید امام که بخشش زیاد است چرا دست رد به این سائل زد راوی می گوید امام صادق رو کرد بمن فرمود زنی فرزند خودش را برای درخواست کمک به محضر پیامبر می فرستد و می گوید اگر چیزی نداشت پیراهن پیامبر را طلب کن.
آن سائل آمد و همین درخواست را از حضرت کرد و حضرت اجابت کرد و پیراهن خود را از تن درآورد و به او عطا کرد.
در همین حین آیه نازل می شود وَلَا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَةً إِلی عُنُقِکَ طوری رفتار نکن که دستت به پشت گردنت بسته شود یعنی زیاده روی کنی
وَلَا تَبْسُطْهَا کُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ
طوری رفتار کنی که دستت جلوت بسته شود یعنی خسیس باشی
مَلُومًا مَحْسُورًا که اگر اینطور باشی خودت را درمانده می کنی
نزول این آیه گوشزدی بود به پیغمبر که میانه روی کن در امورات اقتصادی و کمک.
شما کار امام صادق را ببینید کار ما را ببینید اگر در زمان ما حضور داشتند و در این عصر زندگی می کردند زندگیشان چطور بود؟ اگر چیزی کم می شد سریع هجوم می آوردند برای خرید؟
اگر مردم ما اینطور هستند مشکل اینجاست که در معیشت ما نتوانستیم فرهنگ سازی کنیم. خیلی ها هم می گویند توکل کنید خیلی ها هم می گویند تقدیر چنین است.
خدا از ما خرج عاقلانه و با حساب‌و‌کتاب می خواهد می گوید نگاه کن به درآمدت خرج کن
جالبتر اینست که انضباط مالی ندارد زحمت هم نمی کشد این را به پای دین می گذارد
مثلا وام میگیرد فلان مقدار قدرت ندارد بپردازد کسی هم نمی تواند کمکش کند می‌گوید: توکل به خدا خدا جور میکند.
طوری جا افتاده که عده‌ای فکر می‌کنند هرکس بی‌خیال‌تر باشد باایمان تر است.
توکل برای این نیست که کم‌کاری‌های ما را توجیه کند.
یکی از اصحاب، از رسول خدا (ص) پرسید: «می‌خواهم توکل داشته باشم. اسبم را ببندم و توکل کنم یا اسبم را رها بگذارم و توکل کنم؟» پیامبر خدا (ص) فرمودند: «حتماً بند اسب را محکم کن و بعد توکل کن.»
بسم لله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
بحث در شبها اشتغال بود و بیکاری و اقتصاد و یکی از مواردی که در اقتصاد وجود دارد فقر و غناست.
این را همه ی ما شنیدیم بعنوان یک روایت که واقعیت اینست روایت نیست برداشت روایت است از دری که فقر بیاید ایمان از در دیگر می رود که احتمالا برداشت این روایت کاد الفقر ان یکون کفراً استیعنی می فرماید فقر انسان را به کفر وا می دارد.
نسبت به این گونه روایات و گفته ها چند نکته بیان کنم:
1.فقر همیشه از ناحیه اقتصاد نیست ما فقر فرهنگی داریم فقر دینی داریم فقر سیاسی داریم و ... که همه ی اینها می تواند انسان را به کفر نزدیک کند.
شما نگاه کنید شخص سیاسی که سیاست زده بشود یا شمه ی سیاسی نداشته باشد به کاهدان می زند ملتی را بیچاره می کند عالمی مطالعه دینی نداشته باشد برداشت غیر فهم قران و روایات داشته باشد حدیث شناس نباشد قران شناس نباشد ملتی را به ضلالت می کشاند جمعه ای که برنامه فرهنگی نداشته باشد ملتش از فرهنگ ناب بی خبرند. اینها همه اش فقر است
2.درست است فقر از نشانه ی بی ایمانی است اما قرآن کریم انسان را به صبر در مسائل فقر دعوت کرده وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ‌ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ
کسانی که از کم شدن مال و یا آسیب رسیدن به نفستان مثل بید می لرزید و می ترسید خداوند بشارت داد که اگر صبر داشته باشید 1.ان الله مع الصابرین 2.ان مع العسر یسری
3.فقر معنای مختلفی دارد
یک معنایش معنای مذمت است که معنای همانی بود که در مورد انواع فقر عرض شد
یک معنایش معنای مدح است تا جایی که پیامبر اکرم فرمودند الفقر فخریمن به فقر افتخار می کنم
یا خداوند جل جلاله در قران کریم می فرماید یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ ای مردم شما نسبت به خداوند فقیرید
چرا فرمود؟ چون اگر انسان خود را غنی ببیند طغیان می کند إِنَّ الْإِنْسانَ لَیَطْغى
4.کسی که بخاطر فقر مالی دچار بی اعتقادی بشود در واقع از فقر فرهنگی و دینی خوبی برخوردار نیست بیشتر از این موضع آسیب خواهد دید.
اما سوال آیا دین داری با بی حساب و کتابی که خودش عامل فقر است جور در می آید یا نه؟
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین
در جلسه قبل بحثی پیرامون بیکاری جوانان و آسیب شناسی بیکاری شده بود.
فضای اشتغال اقتصاد می آورد حتی در حوزه دین بخاطر همین مقام معظم رهبری در نکته ی دیگری از گام دوم انقلاب اسلامی بحث از اقتصاد به میان می آورد و می فرماید اقتصاد یک نقطه‌ی کلیدیِ تعیین‌کننده است.
پیامبر اکرم فرمودند اگر جوان می خواهد آینده خودش را بسازد و تعیین کننده شخصیت خودش باشد برود کار کند.
در جهانی که فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ حساب و کتاب در آن وجود دارد نمی توان بدون حساب کتاب زندگی کرد.
ما در یک دنیایی در حال زندگی هستیم که خداوند فرمود إِنَّا کُلَّ شَیْءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ یعنی به اندازه خلق کردیم یعنی ترازو یعنی میزان.
اندازه‌گیری اساس خلقت است.
برای اینکه انسان بتواند خوب بندگی کند لازم است اهل حساب و کتاب باشد خصوصاً در مسائل اقتصادی.
مِن عَلاماتِ المُؤمِنِ ثَلاثٌ: حُسنُ التَّقدیرِ فِی المَعیشَةِ امام باقر فرمودند ؛ از نشانه های مومن سه تا است اولین مورد را می فرماید مومنین برنامهریزى درست مالی دارند. نکته اینجاست که اقتصاد از معنویت سرچشمه می گیرد
فرمود: «ما خَیرٌ فی رَجُلٍ لا یَقتَصِدُ فی مَعیشَتِهِ؛ ما یَصلُحُ لا لِدُنیاهُ ولا لِاخِرَتِه؛ هیچ خیری نیست در کسی در زندگىاش اندازه نگه نمىدارد، نه خیرى در او است و نه دنیا و آخرتش را سامان مىدهد.
یعنی شما در تمام عوالم حتی عالم سیاست ببینید یک سیاستمدار از ایمان درست‌وحسابی برخوردار نباشد نمی‌تواند برنامه‌ریزی درستی برای مسائل کشور داشته باشد.
چند روایت اقتصادی بخوانم همه یاد بگیریم حتی در مهمانی گرفتن ها در مسافرت رفتن ها روایت است المُؤمِنُ جَیِّدُ التَّدبیرِ لِمَعیشَتِه مؤمن براى گذرانِ زندگىاش خوب برنامهریزى مىکند
خداوند عالم همانطور که از مومن توقع نماز خواندن روزه گرفتن رفت و آمد در مسجد را دارد همانطور هم توقع برنامه ریزی دارد که برعکس ما انسانهاست از مؤمنین توقع همه چیز را داریم اما توقع نداریم مومن مدیریت داشته باشد زندگی‌اش را خوب برنامه‌ریزی کند.
امام صادق فرمودند به من خبر دادند که برای گذراندن زندگی درامد کمتر از دخل و خرج است بلکه فرمودند نه همهی ذخل و خرج و در آمد است.
یعنی اگر مؤمنین را دید که اهل مدیریت زندگی در اقتصاد نیست به ایمانش شک کنید. حتماً نواقصی در ایمانش هست.
یکی از مشکلات اقتصادی ما همین سوء تدبیر در معیشت هست. حتی همین سوء تدبیر در مدیران ما هم وجود دارد که بخاطر سوء مدیریت و تدبیر مردم را دچار مشکل کرده اند
مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد کشور در زمان تحریم ها فرمودند کارشناسان اقتصادی و مسئولین کشور گفتند حوادث اقتصاد در کشور مربوط به تحریم نیست عامل این حوادث مشکلات داخلی است.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین
اگر از ما بپرسند که معنوی‌ترین قشر در بین سنین مختلف، کدام سن هستند باید گفت جوانها.
دلایل زیادی را می‌توان ذکر کرد که چرا جوانها معنوی‌ترین قشر جامعه هستند؛
1.عاشق‌پیشگی
یکی از دلائل عاشق پیشه بودن جوانهاست. بقول معروف از یک طرف جوانی هست و عشق‌بازی‌هایش و از طرفی جوانی هست و عبادت و این عبادت اگر همراه با عشق بازی با خدا باشد از نوع بهترین عبادتها محسوب می شود.
خدا رابطه خوبی با جوانها دارد کافیست جوانها را باخدا آشنا کنیم.
امام صادق ع فرمود: إنَّ أحَبَّ الخَلائِقِ إلَى اللّهِ تَعالى شابٌّ دوستداشتنىترینِ آفریدگان نزد خداوند بخاطر چند تا دلیل 1.حَدَثُ السِّنِّ کم سال بودن 2.فی صورَةٍ حَسَنَةٍ خوشسیمایى است 3.جَعَلَ شَبابَهُ و جَمالَهُ فی طاعَةِ اللّهِ تَعالى جوانى و زیبایىاش را برای اطاعت از خداوند بزرگ، قرار داده است ، ذاکَ الَّذی یُباهِی اللّهُ تَعالى بِهِ مَلائِکَتَهُ حَقّاخداوند بزرگ پیش فرشتگان افتخار مىکند ، فَیَقولُ: هذا عَبدی و مىفرماید: این، بنده حقیقى من است.
با توجه به این روایت این بدست می آید که عبد بودن در جوانی شکل می گیرد چون ظرفیت عبد بودن را دارد و عبد بودن در زمانی شیرین می شود که عشق به خداوند هم در آن باشد. أَفْضَلُ النَّاسِ مَنْ عَشِقَ الْعِبَادَةَ برترینِ مردم، کسى است که عاشق عبادت گردد
2. سرعت بر خیرات و خوبی‌ها
دلیل دوم بر اینکه جوانها آمادگی بیشتری برای پذیرش معنویت و دین را دارند. این صفتی است که امام صادق ع برای جوان برمی‌شمارند. امام صادق ع به یکی از کسانی که برای تبلیغ به شهری سفر کرده بود فرمود در میان مخاطبانی که دعوت به دین می‌کنی سراغ جوانان برو بعد دلیل این مطلب را هم ذکر کردند فرمودند چون جوانان به هر خیرى پُرشتابترند.
عَلَیکَ بِالأَحداثِ؛ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلى کُلِّ خَیر
3- لطافت روح و دل نازکی
دلیل سوم دل نازکی است اوصیکُم بِالشُّبّانِ خَیرا پیامبر فرمود: شما را به نیکى با جوانان سفارش مىکنمفَإِنَّهُم أرَقُّ أفئِدَةً زیرا نرمترینْ دل‌ها را دارند
کسانی به دین پیوند بیشتری می‌خورند که روح لطیف و دل‌نازک‌تری داشته باشند.
اگر سختی دل مانع اصلی مقاومت در برابر دین و معنویت است، نرمی دل عامل اصلی پذیرش معنویت است.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و السلام علی اشرف الانبیاء و سید الاوصیاء محمد و آله الطاهرین
و اما بعد قال الله تعالی لیلة القدر خیر من الف شهر
ان شاء الله طاعات عبادات و عزاداری مورد توجه و تائید ولی الله الاعظم قرار بگیرد سفره برکت و فیض کرامت امیرالمومنین پهن است وقت اندک نکاتی را پیرامون این آیه شریفه عرض کنم ان شاء الله مورد توجه و عنایت قرار بگیرد.
یکی از نکاتی که در این آیه ی شریفه وجود دارد این است که شب قدر شب خیرات و مبرات است که در آیات و روایات فراوان در مورد شب قدر و فضیلت شب قدر بیاناتی از خداوند و معصومین بیان شده یکی لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ و یکی که شب قدر لیله مبارکه است.
سوال خیرات شب قدر چیست و لیله مبارکه است معنا چیست؟
یک معنا و خیرات شب قدر نزول قرآن است انا انزلناه فی لیلة القدر اما دلیل های دیگر در سوره قدر آمده است
در سوره قدر ذیل این سوال جوابهایی بیان شده است
1.مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
هر عمل خیر انسان در این ماه عبادت است اما وقتی می رسد به لیالی قدر می گوید این شب فضیلتش اندازه هزار ماه عبادت است.
یک حساب و کتاب ساده اگر هزار ماه را بر12(تعداد ماه سال)تقسیم کنید می شود 83سال و سه ماه و خورده ای یعنی یک شب برابر است با 83سال عبادت
اگر سه هزار ماه را تقسیم بر 12 کنید می شود 250سال یعنی سه شب برابر است با 250سال عبادت
ما خودمان را خسته کنیم به خودمان برسیم 250سال نمی توانیم عمر کنیم اما شما سه شب عبادت می کنید خالصانه ارزشش اندازه250سال عبادت است.
2.تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ
ملائک در این شب بر انسان روزه دار هر جا که باشد فرود می آیند طلب استغفار می کنند و هر دعایی که داشته باشند ملائک آمین گو دعا هستند.
3.نکته ی آخر که اهمیت می دهد به شب زنده داری لیالی قدر جمله ی سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ است ملائک به اذن خداوند در هر مجلسی که روزه داران باشند ابلاغ سلامی به روزه داران دارند.
اما نکته ی مهمتر شب آخری را از دست ندهیم چون قدر به یقین شب23شب قدر است.
خدایا فرج امام زمان نزدیک بفرما
رهبرمان تائید بفرما
انچه شر است بدست ما بحق این شب عزیز از ما دور بفرما
آنچه خیر است بدست تو بحق این شب عزیز برای ما مقدر بفرما
حرم شهدای گمنام شهرستان نکا
بسم لله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
خلاصه جلسه گذشته این شد که انسان در برابر ظلم دو رفتار دارد
یا عکس العمل نشان می دهد و خودش ظلم می کند
یا سکوت می کند حالا این سکوت یا از جانب خودش است که به او ظلم شده یا از جانب دیگران که به دیگری ظلم می شود و تماشا می کنند. من حیث المجموع هر سه دسته جزء ظالمین هستند
دعواهای خیابان تصادفات آتش سوزی های خانه و مغازه و ماشین و ... را شما نگاه کنید این اتفاقتی است که در هر جا مشاهده می شود اکثر مردم تماشاگرند متاسفانه فضای مجازی هم به ظلم این افرادتماشاگر دامن زده که سریعا تلفن همراه با روشن می کنند و شروع می کنند به فیلمبرداری که مبادا نزدیک بشوند.
مرگ و میرهایی که نسبت به این موضوعات وجود دارد همه ظلم به بشر است حق الناس است که متاسفانه کمتر کسی جرات گفتن دارد
شما حکومت موقت داعش و نسل کشی که داعش عربستان اسرائیل آمریکا انجام دادند رسانه ای هم می شود همه ی ما تماشاگریم که چه؟ او اوست و ما مائیم اما
بنی‌آدم اعضای یکدیگرند*که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به‌درد آورَد روزگار *دگر عضوها را نمانَد قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی *نشاید که نامت نهند آدمی
سعدی خیلی جالب گفت اگر در جایی کسی مشکلاتی ایجاد می کند ظلمی می کند اگر سکوت کنی از انسانیت خارجی.
امیرالمومینن در وصیت نامه فرمودند کُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً دشمن ظالم و کمک‌کار مظلوم باش
چقدر این قاعده در حاکمیت روی زمین انجام می شود؟ ما هم همکاری می کنیم به ظلم. این کلام مبنای انقلاب های روی زمین بود هر جای سیاستش عوض شد انقلاب بهم ریخت اما شما نگاه کنید انقلاب اسلامی ما با این مبنا بالای 40سال است هنوز پابرجاست.
اما یک واقعیت را بیان کنم ما برای اینکه کمک به مظلومان داشته باشیم دست به خیر ما خیلی زیاد است.
موسسات خیریه قرض الحسنه ها اما برای از بین بردن ظلم ما هیچ موسسه ای نداریم. حقوق بشر داریم که برای مظلومان است اما سازمانی نیست که نابودگر ظلم باشد
همین موسسات برای کمک به کشورهای فقیر خیلی فعالیت دارند اما وقتی پای منافع آنها در برابر آمریکا و اجانب که کشور ظلم هستند می رسد سکوت می کنند.
توجه کنید اینکه
1.در مسیر مظلومیت ظلم نکنی
2.ظلم ظالم را هم تحمل نکنی
3.یک جاهایی هم به تو ظلم بشود سکوت کنی
جمعش واقعا سخت است اما هنر امیرالمومنین این بود که همه ی اینها را داشت. هم عادل بود هم مظلوم نه به کسی ظلم می‌کرد. نه ظلم را می‌پذیرفت و نه تماشاگر ظلم بود.
روایت است کسی ظلمی مرتکب شد حضرت به قنبر دستور داد حد جاری کند قنبر بیشتر از حد به او میزند و تمام می کند امیرالمومنین که شاهد بود به قنبر فرمود بیشتر از حد زدی(حالا ما باشیم می گوئیم بزنیم دلمان خنک بشود)امیرالمومنین تازیانه های مازاد را بر پیکره قنبر می زند تا شاهد ظلم نباشد.
این را خیلی شنیدیم که امیرالمومنین می خواستند با عدالت رفتار کند
امام کدام عدالت؟اینکه جرج جرداغ مسیحی می گوید علی در محراب شهادت با عدالت کشته شد و این عدالت باعث مظلومیت او شد کدام عدالت است؟
ان شاء الله در جلسه بعد به آن پرداخته خواهد شد
بسم لله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
امیرالمومنین در زمان حیات خودش دو چهره داشت
یک چهره عدالت است یک چهره دیگر مظلومیت علی بود که این مظلومیت بطور دقیق تحلیل و درک نشد.
امشب چه کسی بیشتر برای مظلومیت امیرالمؤمنین می‌سوزد؟
خود حضرت هم زیاد از مظلومیت خودشان سخن می‌گفتند. برخی تحمل نمی‌کردند اعتراض می‌کردند. چرا یا علی اینقدر از مظلومیت خود سخن می‌گویی؟ یکی مثل اشعث
اشعثی که ابن ابی الحدید می گویدهر فتنه‌ای در لشکر امیرالمؤمنین رخ داد زیر سر اشعث بود. اشعثی که معاویه به اعتبار او قرآن‌ها را بر سرنیزه کرد.
اشعث به امیرالمؤمنین اعتراض کرد گفت یا علی از زمانی که ما به عراق آمده‌ایم تو بر منبر نرفتی و خطبه نخواندی مگر اینکه گفتی من پیوسته مظلوم بودم از زمانی که رسول‌الله (ص) از دنیا رفت. چرا حقت را نگرفتی؟
عمق مظلومیت حضرت را ببینید حضرت فرمود: وَ لَقَدْ أَصْبَحَتِ الْأُمَمُ تَخَافُ ظُلْمَ رُعَاتِهَا وَ أَصْبَحْتُ أَخَافُ ظُلْمَ رَعِیَّتِی مردم از این می‌ترسند که حاکمان به آنها ظلم کنند، و من از این میترسم که مردم به من ظلم کنند.
اینست مظلومیت علی مظلومیتی که جرج جرداق مسیحی در کتاب خودش می نویسد قُتِلَ عَلِیٌّ فِی مِحْرَابِ عِبَادَتِهِ لِشِدَّةَ عَدْلِهِ علی علیه السلام در محراب عبادت خویش قربانی عدالتش گردید عدالتی که همراه با مظلومیت است
ما چقدر می توانیم مانند علی مظلوم باشیم؟
حاضریم مظلومیت را تمرین کنیم؟
حاضریم به کسی که به ما ظلم کرد ظلم نکنیم؟
در تاریخ تحقیق کنید اولیاء خدا مظلومیت را تحمل می کردند
قابیل برادرش را تهدید به مرگ می کند اما برادر چه می کند سکوت
لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَیَّ یَدَکَ لِتَقْتُلَنی اگر تو براى کشتن من، دست دراز کنى ما أَنَا بِباسِطٍ یَدِیَ إِلَیْکَ لِأَقْتُلَکَ من هرگز به قتل تو دست نمىگشایم.
یعنی من حاضر نیستم برای رفع مظلومیت از خودم، به تو ظلم کنم.
اما سوال مهمتر اینجاست چقدر ما کار کردیم برای عدالت؟ کمی هم شده عدالت را انجام بدهیم جز علی نمی توانیم پیدا کنیم.
اگر مسخره کردن، مظلوم شدی ضایع کردند مظلوم شدی، بی خیال بشوی و نگویی بعدا جوابت را می دهم؟ یا جوابِ های هوی هست هنرمند جاده های سخت عدالت و مظلومیت هستی
علی را نمی شناخت روی علی سبزی گندیده ریخت امیرالمومنین آمد مسجد برای او دعا کرد و طلب مغفرت. این هنر است.
در زندگی هم باید پیاده بشود گاهی خانم‌ها و اقایان برای رفع مظلومیت تا آنجا پیش می‌روند که ظالم می‌شوند.
قال رَسُولُ اللَّهِ ص ثَلَاثَةٌ إِنْ لَمْ تَظْلِمْهُمْ ظَلَمُوکَ السَّفِلَةُ وَ زَوْجَتُکَ وَ خَادِمُک حضرت فرمود: سه نفر هستند که اگر شما به آنها ظلم نکنی آنها به شما ظلم می‌کنند یکی از این سه نفر همسر شماست.
جالب اینجاست که اصلاً تو به آنها ظلم نکردی ولی آنها به تو ظلم می‌کنند و تو باید تحمل مظلومیت کنی.
اما خلاصه بحثم نه ظلم کردن خوب است و نه ظلم دیدن هر دو قبیح است از اکثر روایات این استنباط می شود که عده ای از اهل جهنم آنهایی هستند که در ظلم ساکت شدند یا به آنها ظلم شده ساکت شدند یا به دیگران ظلم شده و دیدند و ساکت ماندند.
روایت است ظلم سه تاست
1حق الله 2حق النفس 3حق الناس حق النفس ظلم به خود انسان است یا به بدن آسیب می رساند یا می گذارد کسی به او آسیب برساند
إنَّ اللّهَ عز وجل یَستَجیبُ لِلمَظلومینَ خداوند عز وجل دعاى ستمدیدگان را مىپذیرد ، ما لَم یَکونوا أکثَرَ مِنَ الظّالِمینَ مادام که از ستمکاران بیشتر نباشند ، فَإِذا کانوا أکثَرَ مِنَ الظّالِمینَ فَلا یَستَجیبُ لَهُم
ما نسبت به ظلم سه دسته هستیم که هر سه دسته جزء ظالمان هستند دو دسته بیان شد یا ظلم می کنیم یا می گذاریم ظلم کنند یک دسته دیگر تماشاگران ظلم هستند که ان شاء الله جلسه بعد
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمدو اله الطاهرین
بحث پیرامون توکل بود مقدمه ای از شب قبل و ان شاء الله ادامه بحث گفتیم توکل یعنی انسان امورات را به خدا بسپارد نتیجه ی آن دست خدا باشد انسان فقط مامور به انجام تکلیف باشد و ماموریت نتیجه به دست خدا باشد این معنای توکل.
بعد گفتیم توکل سه اثر دارد دو اثر در شب قبل بیان شد که یکی قدرت بود و دیگری بی نیازی
اما اثر سوم:
3.هموار شدن مشکلات
توکل سومین اثرش غلبه بر مشکلات است.
در کتاب غرر الحکم است از امیرالمومنین مَن تَوَکَّلَ علَی اللّه ِ ذَلَّت لَهُ الصِّعابُ، وتَسهَّلَت علَیهِ الأسبابُ هر که به خدا توکّل کند، دشوارىها براى او آسان شود و اسباب برایش فراهم گردد.
بعضی وقتها دعا می کنیم خدایا ما را انی به خودمان وامگذار می دانید منشا آن کجاست؟
منشائش آنجایی است که انسان به غیر خدا توکل کند. اگر انسان بغیر از خدا توکل کند خداوند عالم هم او را با همان واگذار می کند
ما سلّطَ اللّهُ على ابنِ آدَمَ خداوند بر آدمى مسلّط نکرد إلاّ مَن خافَهُ ابنُ آدَمَ مگر کسى را که آدمى از او مى‌ترسد.و لَو أنّ ابنَ آدَمَ لَم یَخَفْ إلاّ اللّهَ اگر آدمى از کسى جز خدا نمى‌ترسید ما سَلّطَ اللّهُ علَیهِ غَیرَهُ خداوند جز خود کسى را بر او مسلط نمى‌کرد و لا وُکِلَ ابنُ آدَمَ إلاّ إلى مَن رَجاهُ و آدمى واگذار نشد مگر به کسى که به او امید بست و لَو أنّ ابنَ آدَمَ لَم یَرْجُ إلاّ اللّهَ ما وُکِلَ إلى غَیرِهِ؛اگر آدمى جز به خدا امید نمى‌بست، به غیر خدا واگذار نمى‌شد.
4.شکست ناپذیری
توکل چهارمین اثرش شکست ناپذیری است.مَن تَوَکَّلَ علَی اللّه ِ لا یُغلَبْ
سوال41سال انقلاب سر پاست. دشمن شبانه روز هم دارد برای نابودی این انقلاب کار می کند چهار دهه ما را هم تحریم کرده چرا شکست نمی خورد؟چرا نابود نمی شود؟
ماندگاری انقلاب بخاطر چند چیز است دستمان به دست ولی جامعه است یدالله فوق ایدیهم یعنی دستمان در دست خداست هر وقت دستمان را از دست خدا کشیدیم بیرون شکست خوردیم.
هر جا انسان به خودش تکیه کند نه به خداوند عالم بداند شکستش صد در صد است
نمونه جنگ حنین که سپاه اسلام بیشتر از سپاه کفر بود ولی شکست خود.
تعداد لشکر اسلام از 8000تا12000نوشتند که در جنگی سابقه نداشت سپاه اسلام اینطور نیرو داشته باشد آنچنان سپاه اسلام مغرور شده بودند که با غرور تمام می گفتند ما شکست نمی خوریم اما ورق برگشت.
قرآن می‌فرماید: لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللَّهُ فی مَواطِنَ کَثیرَةٍ خداوند شما را در جاهاى زیادى یارى کرد وَ یَوْمَ حُنَیْنٍ إِذْ أَعْجَبَتْکُمْ کَثْرَتُکُمْ و در روز حنین در آن هنگام که فزونى جمعیّتتان شما را مغرور ساخت فَلَمْ تُغْنِ عَنْکُمْ شَیْئاً فزونى جمعیّت هیچ به دردتان نخورد وَ ضاقَتْ عَلَیْکُمُ الْأَرْضُ بِما رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّیْتُمْ مُدْبِرینَ؛ ، ولى زمین با همه وسعتش بر شما تنگ شده سپس پشت (به دشمن) کرده، فرار نمودید)(توبه/25)
نتیجه ی بحثم باشد ما هر جا توکل کردیم، کلید طلایی حل مشکلات بود. اگر توکل نکردیم و به این و آن تکیه کردیم به بن بست و در بسته برخوردیم.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
سوال می شود توکل را تعریف کردید یعنی امورات را به خدا سپردن. اگر امورات را به خدا بسپاریم فایده ای هم برای ما دارد یا نه؟
همانطورکه اگرکسی امورات کاری خودش را به غیر خدا می سپارد و بقول معروف پارتی او می شود برای انجام کارهایی خدا هم می تواند پارتی خوبی بشود. توکل مثل هر چیزی برای خودش آثاری دارد
1.قدرت
توکل اولین اثرش در انسان این است که انسان را قدرتمند میکند. فرمود: مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَکُونَ أَقْوَى النَّاسِ فَلْیَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّه؛ کسى که دوست دارد قوىترین مردم باشد، پس باید به خداوند توکّل کند(تحف العقول؛ جامع الأخبار 117)؛ هر چه منبع قدرت، قوىتر باشد، فرد نیز قدرتمندتر می شود.
خداوند، قدرت مطلق است و لذا توکّل بر او نیز شمارا قوىترین خواهد ساخت.
نمرود، حضرت ابراهیم را در منجنیق گذاشت و به‌سوی آتش پرتاب کرد. میان زمین و آسمان، جبرئیل آمد و گفت: آیا خواستهاى دارى؟ حضرت گفت: از تو نه! خدا مرا بس است و او بهترین وکیل است میکائیل آمد و گفت: خزانههاى آب و باران، به دست من است؛ اگر مىخواهى، آتش را خاموش کنم فرمود: نه جبرئیل گفت: پس از خدا بخواه حضرت ابراهیم فرمود: همین که او مىداند من در چه حالى هستم، کافى است!
اگر انسان، از خدا چنین تصوّرى داشته باشد و بر خدا توکّل کند، آرام دارد.
2.بی نیازی
توکل دومین اثرش بی نیازی است. لَوْ أَنَّ رَجُلًا تَوَکَّلَ عَلَى اللَّهِ بِصِدْقِ النِّیَّةِ لَاحْتَاجَتْ إِلَیْهِ الْأُمَرَاءُ فَمَنْ دُونَهُمْ فَکَیْفَ یَحْتَاجُ هُوَ وَ مَوْلَاهُ الْغِنِیُّ الْحَمِیدُ(مشکاه الانوار) این روایت را کارمندان ادارات خیلی باهاش دست و پنجه نرم کردند. اداره ای رئیس دارد مدرسه ای مدیر دارد رئیس و مدیر بالتبع قوی تر از کارمند خودش است همه کاره است.
پیامبر فرمودند اگر مردى با نیّت درست به خدا توکّل کند، امیری که ب او و دیگران دستور می دهد، محتاج او خواهند شد.
وقتی انسان بی نیاز است حاضر نیست خودش را خرج خدا کند می دانید چرا؟ چون خود را مالک داشته ها می بیند الحق و الانصاف هم همین است او تلاش کرده خدا که نداده.
اینکه خیلی از افراد حتی سرمایه داران ما به چه کنم چه کنم افتادند بخاطر اینست که خودشان ر از خدا جدا کردند.
وقتی انسان حاضر نیست خودش را خرج خدا کند آن وقت خداست که خودش را خرج ما نمی کند می‌گویم: خدایا شما آن گوشه بایست زحمت شما میشود من خودم درستش می‌کنم بعد که خرابش کردم دوباره می‌گویم خدایا نمی‌خواهد شما زحمت بکشی، درستش میکنیم خراب‌ترش میکنیم.
یوسف و برادرش بنیامین از زمان جدایی با یعقوب یوسف بعد از چهل سال برگشت و بنیامین بعد از چند ماه.دلیلش را می دانید چرا؟
دلیل اینجاست یعقوب یوسف را به برادرها سپرد گفت هوای یوسفم را داشته باشید اما وقتی بنیامین را خواست بفرستد گفت فَاللَّهُ خَیْرٌ حافِظاً وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِین(یوسف،64) به خدا سپردم خدا هم یوسف را به او برگرداند و هم بنیامین را!
این دعای قشنگیست خدایا ما را حفظ بفرما
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
یکی از ارزشهای معنوی که مقام معظم رهبری که در فراز معنویت و اخلاق بدان اشاره کردند، توکل است.
در قرآن کریم 61 بار خداوند متعال به موضوع توکل پرداخته است 9مرتبه به پیامبرش فرمود توکل کن 8 مرتبه به مؤمنین خطاب میکند که مؤمنین توکل کنید جالب اینجاست از این 8 مرتبه 5آیه توکل در میدان نبرد و مبارزه هست.
با این توضیح وآشنایی، توکل جنبه سیاسی اجتماعی پیدا میکند فقط جنبه فردی ندارد.
یکی از آیاتی که توکل را وسط درگیری و نزاع حق و باطل بیان میکند این آیه شریفه در سوره آل عمران آیه160 است إِنْ یَنْصُرْکُمُ اللَّهُ فَلا غالِبَ لَکُمْ وَ إِنْ یَخْذُلْکُمْ فَمَنْ ذَا الَّذی یَنْصُرُکُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَ عَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُؤْمِنُونَ؛ اگر خداوند شما را یارى کند، هیچ‌کس بر شما پیروز نخواهد شد! و اگر دست از یارى شما بردارد، کیست که بعد از او، شمارا یارى کند؟! و مؤمنان، تنها بر خداوند باید توکل کنند!.
علامه طباطبایی در توضیح این آیه می فرماید: مؤمنین به سبب اینکه ایمان به خدا دارند و ایمان دارند به اینکه ناصر و معینى جز او نیست باید فقط بر او توکل کنند.
سوال: توکل چیست؟
راوی می‌گوید از امام کاظم درباره آیه3سوره طلاق وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ پرسیدم که فرمودند: التَّوَکُّلُ عَلَى اللَّهِ دَرَجَاتٌ توکّل کردن به خداوند، درجاتى دارد
مِنْهَا أَنْ تَتَوَکَّلَ عَلَى اللَّهِ فِی أُمُورِکَ کُلِّهَا فَمَا فَعَلَ بِکَ کُنْتَ عَنْهُ رَاضِیاً یکى از آنها این است که در تمام‌کارهایت به خدا توکّل کنى و هر چه با تو کرد، از او خشنود باشى
تَعْلَمُ أَنَّهُ لَا یَأْلُوکَ خَیْراً وَ فَضْلًا بدانى که او نسبت به تو از هیچ خیر و تفضّلى کوتاهى نمىکند
وَ تَعْلَمُ أَنَّ الْحُکْمَ فِی ذَلِکَ لَهُ بدانى که دراین‌باره، حکم، حکم اوست
فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ بِتَفْوِیضِ ذَلِکَ إِلَیْهِ وَ ثِقْ بِهِ فِیهَا وَ فِی غَیْرِهَا؛ با واگذارى کارهایت به خدا بر او توکّل کن و در آن کارها و دیگر کارها به او اعتماد داشته باش.
کسی می‌تواند به خدا توکل کند که مهربانی خدا به خودش را باور داشته باشد به خدا اعتماد کند.
با شک و تردید به قدرت خدا نمی‌شود اهل توکل شد.
کسی پیش خودش بگوید یعنی خدا می‌تواند؟ آیا خدا خیر مرا میخواهد؟ این آدم نمی‌تواند توکل کند. چون به مهربانی خدا نسبت به خودش شک دارد
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صل الله علی محمد و اله الطاهرین
نقل‌شده امام سجاد بعضی شبها کیسه دینار و درهم به دوش می کشیدند شبی هم خوراکی یا هیزم و درب خانه ها را میزد آنچه داشت به اشخاص می داد وقتی همم خواست به فقیر چیزی بدهد صورت خودش را می پوشاند تا شناخته نشود این روال ادامه داشت تا به شهادت رسیدند و متوجه شدند که این شخصی که شبها کمکمکرد امام سجاد است. بدن مطهر را برای غسل اماده کردند پشت حضرت را مشاهده کردند از بس کیسه ها را بهدوش می کشیده پشتش مانند زانوی شتر پینه بسته.
محرومیت زدایی و کمک به نیازمندان در سیره اهلبیت موج میزند. چقدر خوب انسان برنامه ثابت داشته باشد.
حاکم دینی هم مامور به محرومیت زدیی هستند. بحمد الله در انقلاب اسلامی اتفاقات خوبی در زمینه محرومیت زدایی افتاده است و باید خدا را شاکر بود اما هنوز جای کار دارد هنوز کاملا راه طی نشده بسیاری در پیش رو داریم.
فدای حاکم جامعه‌ای بشوم که هوای بچه یتیم‌ها را دارد. در تاریخ نقل‌شده است که مقدارى عسل و انجیر از دو منطقه هَمَذان و حُلوان براى امیرالمؤمنین علیه‌السلام رسید به سرکردگان قبایل و گروهها فرمان داد که یتیمان را بیاورند.
هم یتیمان از سر مشک عسل برمی داشتند هم مردم کاسه به کاسه می گرفتند.
سوال کردند یا امیرالمومنین یتیم ها چرا با زبان عسل می گیرند؟ فرمود امام پدر یتمان است علت کارم این بود که خواستم مثل پدر رعایت حال آنها را کنم.
این صحنه اینقدر قشنگ بوده، که نقل‌شده برخی از اصحاب آرزو می‌کردند که ای کاش من هم یتیمی بودم به دست آقا عسل می‌نوشیدم.
یا جایی امیرالمومنین صحنه ای را مشاهده می کند شب تا صبح هراسان می شود زنى را دید که مَشکِ آبى بر شانه مشک را می گیرد و آن را تا خانه ی زن حمل و از حال آن زن پرسید. زن گفت: علىّ بن ابى طالب همسر مرا به یکى از نقاط مرزى فرستاد و وى کشته شد و کودکانم یتیم من بىچیز ناچار شدهام براى مردم خدمتکارى کنم.
صبح می شود کیسه ای از غذا بر می دارد می رودبه منزل زن در می زند. چه کسی هستی؟ همان کسی که برایت مشک آب آورد به منزل در را باز کن برای کودکانت چیزی آوردم.
زن علی را نمی شناسد می گوید خدا بین من و علی قضاوت کند به درون منزل می رود دوست دارم پاداشی بگیرم. زن می گوید یا گندم آرد کن و نان بپز یا از کودکانم نگهداری کن
علی هم کمک می کند غذا میپزد به دهان کودکان می دهد با هر لقمه می گوید على را حلال کنید تمام شد؟ نه تنور نان را شعله ور می کند صورتش را به نزدک آتش می برد صورت می سوزد می گوید علی بچش این جزای کسی که زنان بی سرپرست و کودکان یتیم را رها کرد. علی اینست...
یک امتحان دیگر هم هست که امتحان جمعی است یعنی از ما می‌خواهند به نیازمندان و محرمان رسیدگی کنیم. روایت داریم که مضمونش اینست خداوند در قیامت فقراء را راضی میکند اما روسیاه کسانی هستند که از این امتحان سربلند بیرون نیامدند.
روایت بلندی است از امام صادق علیه السلام در اصول کافی جلد2:
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَلْتَفِتُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِلَى فُقَرَاءِ الْمُؤْمِنِینَ شَبِیهاً بِالْمُعْتَذِرِ إِلَیْهِمْ خدا در قیامت مانند کسی که میخواهد عذرخواهی کند به فقراء مؤمنین توجه کند فَیَقُولُ وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی مَا أَفْقَرْتُکُمْ فِی الدُّنْیَا مِنْ هَوَانٍ بِکُمْ عَلَیَّ می فرماید: به عزت و جلالم قسم شما را در دنیا به بخاطر خوار کردن فقر نکردم وَ لَتَرَوُنَّ مَا أَصْنَعُ بِکُمُ الْیَوْمَ فَمَنْ زَوَّدَ أَحَداً مِنْکُمْ فِی دَارِ الدُّنْیَا مَعْرُوفاً فَخُذُوا بِیَدِهِ فَأَدْخِلُوهُ الْجَنَّةَ امروز رفتار مرا مىبینید، هر کس در دنیا به شما خوبی کرد دستش را بگیرید و به بهشت ببرید فَیَقُولُ رَجُلٌ مِنْهُمْ مردى از فقرا گوید یَا رَبِّ إِنَّ أَهْلَ الدُّنْیَا تَنَافَسُوا فِی دُنْیَاهُمْ پروردگارا؛ اهل دنیا با یکدیگر در دنیا مسابقه گذاشتندفَنَکَحُوا النِّسَاءَ از همسران خود لذت می بردند وَ لَبِسُوا الثِّیَابَ اللَّیِّنَةَ جامههاى نازک پوشیدند وَ أَکَلُوا الطَّعَامَ خوراک خوردند وَ سَکَنُوا الدُّورَ در کاخها نشستند وَ رَکِبُوا الْمَشْهُورَ مِنَ الدَّوَابِّ مرکوبهاى معروف و مشهور را سوار شدند فَأَعْطِنِی مِثْلَ مَا أَعْطَیْتَهُمْ بمن هم مثل آنچه بآنها دادى عطا فرما فَیَقُولُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَکَ وَ لِکُلِّ عَبْدٍ مِنْکُمْ مِثْلُ مَا أَعْطَیْتُ أَهْلَ الدُّنْیَا مُنْذُ کَانَتِ الدُّنْیَا إِلَى أَنِ انْقَضَتِ الدُّنْیَا سَبْعُونَ ضِعْفاً خداوند فرماید: براى تو و هر یک از شماست هفتاد برابر آنچه باهل دنیا دادم از آغاز تا انجام دنیا. این یعنی عنایت و چشم داشت خداوند.
روزه امتحان جمعی است فلسفه اینست مؤمنین فقراء را فراموش نکنند و آنها را درک کنند.
امام صادق فرمود إنَّما فَرَضَ اللَّهُ عز و جل الصِّیامَ لِیَستَوِیَ بِهِ الغَنِیُّ وَالفَقیرُ خداوند متعال، روزه را واجب ساخته است تا ثروتمند و تهىدست، برابر شوند وذلِکَ أنَّ الغَنِیَّ لَم یَکُن لِیَجِدَ مَسَّ الجوعِ فَیَرحَمَ الفَقیرَ چون بدون روزه ثروتمند، رنج گرسنگى را نمىچشید تا به فقیر ترحّم کند لِأَنَّ الغَنِیَّ کُلَّما أرادَ شَیئاً قَدَرَ عَلَیهِ ثروتمند هرگاه چیزى را بخواهد، بر آن تواناست فَأَرادَ اللَّهُ عز و جل أن یُسَوِّیَ بَینَ خَلقِهِ، وأن یُذیقَ الغَنِیَّ مَسَّ الجوعِ وَالأَلَمِ خداى متعال خواست تا میان بندگانش برابرى پدید آورد و ثروتمند هم طعم گرسنگى و رنج را بچشد لِیَرِقَّ عَلَى الضَّعیفِ فَیَرحَمَ الجائِع تا بر ناتوان، رقّت قلب یابد و بر گرسنه ترحّم نماید.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
انسان دو مدل امتحان می شود:
یک مدل امتحان فردی است یعنی فقط هر شخصی به تنهای امتحان می شود؛
یک مدل هم جمعی است یعنی قومی منطقه ای شهری استانی کشوری با هم امتحان می شود.
در نظام معیشتی خدا، پدیده‌ای داریم به نام فقر و ثروت و فقیر و غنی خداوند عده‌ای را با ثروتمند می کند و عده‌ای را فقیر، این یکی از بستر‌های امتحانات الهی است.
رَفَعَ بَعْضَکُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ لِیَبْلُوَکُمْ فی ما آتاکُمْ؛ خداوند بعضی از شما را نسبت به بعضی برتری می دهد تا شما را نسبت به داشته هاتان امتحانتان کند.
یک عده فقیر در مدینه زندگ می کردندکه به آنها اصحاب صفه می گفتند یعنی سکو نشین بودند. پیامبر به آنها دستور داد دور هم جمع بشوند از آنها سرپرستی می کند غذا برایشان می آورد با آنها گفتگو می کند از یک طرف هم بعضی اصحاب بودند ثروتمند ولی حسود میدیدند که پیامبر با آنها گرم می گیرد ناراحت می شوند اعتراض مى کنند که چرا آنها را از خود دور نمىکند.
یک روز یکی از انصار می آید محضر پیامبر می بند یکی از اصحاب صفه کنار رسول الله نشسته و مشغول صحبت انصارى فاصله می گیرد پیامبر می فرماید نزدیک بیائید اما توجه نمی کند
فرمودند:شاید مىترسى پهلویت به این فقیر بچسبد؟ به پامبر می گوید این شخص را از خودت دور کن یعنی تا این شخص هست من نمی آیم.
آیه نازل شد وَ کَذلِکَ فَتَنَّا بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لِیَقُولُوا أَ هؤُلاءِ مَنَّ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنْ بَیْنِنا بعضی افراد را با بعضی دیگر امتحان می کنیم بگوئیند خداوند ما را انتخاب کرد تا بر سر دیگران منت بگذاریم.
یعنی یارسول‌الله حق این را نداری که محرومان را از خودت دور کنی.
در مورد این آیه از امام باقر سوال کردند یعنی چه که اینطوری بعضی ها را امتحان میکنیم؟
فرمودند امتحان اینطورست که ثروتمند را با ثروت تا ببینیم وضع حالشان نسبت به فقرا چطوریست؟ فقرا را با فقر امتحان می کنیم ببینم چطوری در فقرخودشان صبور هستند و نسبت به داشته های ثروتمندان چشم داشت دارند یا نه؟
این امتحان فردی.
ثروتمندان هست دارند؛ فی تَفسیرِ قَولِهِ تَعالى: «وَ کَذلِکَ فَتَنَّا بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ»: أیِ اختَبَرنَا الأَغنِیاءَ بِالغَناءِ لِنَنظُرَ کَیفَ مُواساتُهُم لِلفُقَراءِ، وکَیفَ یُخرِجونَ ما فَرَضَ اللّهُ عَلَیهِم فی أموالِهِم، فَاختَبَرنَا الفُقَراءَ لِنَنظُرَ کَیفَ صَبرُهُم عَلَى الفَقرِ وعَمّا فی أیدِی الأَغنِیاءِ.»(تفسیر قمی، ج1، ص202)
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صل الله علی محمد و آله الطاهرین
یکی دیگر از ارزشهای معنوی که مقام معظم رهبری اشاره کردند، کمک به نیازمندان است.
با این مقدمه آغاز بحث داشته باشم که یکی از برجسته ترین مفاهیم و شاخص ترین مفاهیم در دین ما مفهوم امتحان است که خیلی از ما پیر و جوان زن و مرد بزرگ و کوچک در بستر زندگی خودمان با آن مواجه هستیم ولی آن را جدی نمی گیریم یا اصلاً حواسمان نیست که ما در حال امتحان هستیم.
بعضی وقت ها آدم انقدر به فکر جزئیات در زندگی هست که کلا فراموش می کند که یک کلیاتی هم در زندگی وجود دارد که ممکن است او را دچار مشکل کند یا نه اصلا چرا این مشکلات وارد زندگی او شده است؟
در بین این همه مشکلات ما یک کار را خیلی پشت گوش می اندازیم اینکه یک لحظه سرمان را بالا بگیریم به خدا بگوئیم خدایا برای چه این مشکل در زندگی من آمده است؟خودش که نیامده، تو فرستادی؟
جالبتر اینست که ما اصلا زبان مشکلات را هم بلد نیستیم ایکاش یک مدرسه ای آموزشگاهی تاسیس می شد زبان مشکلات را هم به ما آموزش می داد مشکلات با آدم حرف می‌زنند و تا حرفش را نفهمی این مشکل هست و اعصاب من و شما هم خورد هست.
پس اولین راه حل اینست که از بالا به زندگی نگاه کنیم. یک لحظه مشکلات را رها کنیم یک نگاه کلی به زندگی داشته باشیم بگوئیم زندگی یعنی امتحان و اصلاً ما برای امتحان دادن آفریده شده‌ایم. الَّذی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً وَ هُوَ الْعَزیزُ الْغَفُورُ؛
آن کس که مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما بهتر عمل مىکنید و او شکستناپذیر و بخشنده است.
این آگاهی یعنی زندگی یعنی امتحان که کل زندگی ما را تحت‌الشعاع خودش قرار می دهد.
ما هرلحظه در حال امتحان پس دادن هستیم. نمی‌شود بی امتحان زندگی کرد.
خیلی از ماها جزء مردودی های این امتحان هستیم دلیلش هم اینست که ما چشممان را به این امتحان بسته ایم و حواسمان هم نیست که در بستر امتحان زندگی هستیهم زندگی امتحان است و هم ما داریم امتحان می شویم.
با خدا باش را همه شنیدیم میدانید یعنی چه؟ یعنی با خدایی که لحظه‌به‌لحظه بواسطۀ مقدرات مختلف زندگی دارد از تو امتحان میگیرد، زندگی کن.
بعضیها می‌گویند میشود خدا را دید؟
بله وسط امتحانات خدا را می بینی که خدا با مقدراتش دارد با تو حرف میزند. خدا دو زبان دارد یک زبان قرآن که ایات وحی است دو زبان امتحان که با مشکلات می خواهد بگوید چه هستی چه خواهی شد.
بنابراین زندگی یعنی امتحان و خدا با زبان امتحان با تو سخن می‌گوید.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
یکی از آثار اخلاص رقت قلب است.
در کتاب کافی است که امام صادق(ع) می‌فرماید: إِذَا رَقَ أَحَدُکُمْ فَلْیَدْعُ؛ فَإِنَّ الْقَلْبَ لَایَرِقُّ حَتّى یَخْلُص وقتی رقت قلب پیدا کردی، دعا کن، و قلب هم رقیق نمی‌شود مگر زمانی که خالص شوی؛ اگر خالص شوی، مثل ابر بهاری می‌شوی با چشمان گریان شما ببینید در روضه ها اگر کسی نمی تواند گریه کند بخاطر اینست که رقت قلب پیدا نکرد و الا روضه ها سنگ را هم خورد می کند چه برسد به قلب انسان. درست است که مؤمنِ مخلص، سعۀ صدر دارد و محکم است، اما در عین حال، دلش رقیق است.
البته هر گریه‌ای ناشی از رقت قلب نیست، در رقت قلب یک رحمی نسبت به دیگران دیده میشود. یک وقت انسان نسبت به خودش رحم و دلسوزی دارد و گریه میکند یک وقت انسان برای دیگران دلسوزی میکند. کسی که رقت قلب دارد برای دیگران گریه میکند، چون طاقت ندارد رنج دیگران را ببیند. چنین کسی می‌نشیند و برای دیگران دعا میکند.
اگر چنین کسی را پیدا کردید، سعی کنید با او مراوده داشته باشید، از برکات وجودش بهرمند شوید، لااقل از کنار این آدم‌ها رد شوید تا شما را نگاه کند، چون او رقت قلب دارد، وقتی شما را ببیند، برای شما دعا میکند.
آقای بهجت(ره) می‌فرمود: اینها که مدام به من می‌گویند التماس دعا، لزومی ندارد بگویند چون من خودم آنها را دعا می‌کنم ایشان چون رقیق‌القلب و دلرحم بودند، دیگران را دعا می‌کنند.
بعد از رسول خدا(ص) رقیق‌القلب‌ترین انسان عالم خلقت، امیرالمؤمنین(ع) است. یک روز امیرالمؤمنین(ع) از بازار خرمافروشان عبور می‌کرد، کنیزی را دید که گریه میکند. حضرت جلو رفت و پرسید: «چرا گریه می‌کنی؟» او عرض کرد: اربابم برای خرید خرما مبلغی پول به من داد و من به اینجا آمدم و خرما خریدم و برایش بردم، خوشش نیامد گفت نامرغوب است، فروشنده هم حاضر نیست پست بگیرد.
علی(ع) نزد فروشنده آمد این بانو، کنیز و خدمتکار است و از خودش اختیاری ندارد، پولش را بده و خرمای خودت را پس بگیر.
این بنده خدا چون حضرت را نمی شناحت از دخالتش ناراحت می شود دستی هم به سینه ی امیرالمومنین می زند که مثلا به تو چه؟!
یکی که حضرت را شناخت آمد به این شخص گفت این آقا که بهش توهین کردی امیرالمومنین است. این بنده خدا تا متوجه شد رنگ از صوتش پرید و پشیمان شد. این پشیمانی شخص و ناراحتی امیرالمومنین یعنی رقت قلب.
ان شاء الله اخلاق در عمل شامل حال همه ی ما بشود والسلام علیکم و رحمه الله
با توجه به بیانات مقام معظم رهبری درباره معنویت فرمودند معنویت بمعنی برجسته کردن ارزشهای معنوی است.
یکی از ارزشهای معنوی که مقام معظم رهبری بدان اشاره کردند، اخلاص است.
هر خوراکی، هر میوه‌ای طعم و خاصیت و ویتامینی دارد. روزه که مهمترین عملیات عبادی در ماه مبارک به‌حساب می‌آید دارای خواص و آثاری هست. مهمترین اثر روزه، تقوا بود که در چند جلسه صحبت کردیم. اثر دیگری که این هم از آثار عجیب و غریب روزه به شمار می‌آید اخلاص است.
امام علی در نهج البلاغه حکمت252فرمود: فَرَضَ اللّهُ الصِّیامَ ابتِلاءً لإخلاصِ الخَلقِ؛ خداوند، روزه را واجب فرمود، تا آزمونى براى اخلاص بندگان باشد.
یا در کتاب علل الشرایع است از حضرت زهرا که فَفَرَضَ ... الصِّیَامَ تَثْبِیتاً لِلْإِخْلَاصِ
اخلاص در منظومه معارف دینی ما آخرین مقصد دین معرفی شده فرمود: ؛ الإخْلاصُ غایَةُ الدِّینِ اخلاص نهایت دین است برای همین از ما در تمام اعمال عبادی اخلاص رو خواستند.
اخلاص چیست؟در روایتی از امام صادق(ع) یکی از عالی‌ترین توضیحات برای اخلاص بیان شده. امام صادق(ع) اخلاص را اینطور توضیح می‌دهند: وَ أَدْنَى حَدِّ الْإِخْلَاصِ بَذْلُ الْعَبْدِ طَاقَتَهُ کمترین حدّ اخلاص این است که بندۀ خدا تمام طاقت خودش را در طاعت و عبادت خدا بذل کند.
امام صادق(ع) دربارۀ آیه 89 شعرا که می فرماید إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلیم می‌فرماید: الْقَلْبُ السَّلِیمُ الَّذِی یَلْقَى رَبَّهُ وَ لَیْسَ فِیهِ أَحَدٌ سِوَاهُ قلب سلیم یعنی اینکه خدا را ملاقات کنی در حالی که احدی غیر از خدا در قلبت نیست؛ یعنی روز قیامت این را از تو می‌خواهند که جز خدا کس دیگری اصلاً در قلب تو نباشد و این یعنی اخلاص و خدا از ما اخلاص خواسته است و بس.
یادتان باشد اخلاص یکی از ویتامین هایش ایمان است با اخلاص آدم طعم ایمان را می چشد.
امام کاظم(ع) است در کتاب تحف العقول:یَا عَبِیدَ السَّوْءِ نَقُّوا الْقَمْحَ وَ طَیِّبُوهُ وَ أَدِقُّوا طَحْنَهُ تَجِدُوا طَعْمَهُ وَ یَهْنِئْکُمْ أَکْلُهُ ای بندگان بد! گندم را تمیز و پاک کنید و آن‌را آسیاب کرده و خوب نرم کنید، تا طعم خوب گندم را درک کنید و خوردنش برای شما شیرین شود، کَذَلِکَ َأَخْلِصُوا الْإِیمَانَ وَ أَکْمِلُوهُ تَجِدُوا حَلَاوَتَهُ وَ یَنْفَعْکُمْ غِبُّه همچنین ایمان را خالص و کامل کنید تا طعم ایمان را بچشید و سود ایمان به شما برسد؛ یعنی همانطور که اگر می‌خواهید مزۀ شیرین گندم را بچشید، باید آرد را از سبوس خالص کنید، اگر می‌خواهید مزۀ ایمان را بچشید، باید ایمان خود را خالص و کامل کنید.
ما اگر بخواهیم انگیزه‌ای برای خودمان ایجاد کنیم که با آن انگیزه، به سراغ اخلاص برویم و آن را طلب کنیم، باید بگوییم: «مزۀ دین‌داری و بندگی و زندگی به اخلاص است؛ اگر کسی به اخلاص برسد و یا اینکه اخلاص را دوست داشته باشد و به سمت اخلاص قدم بردارد واقعاً زندگی‌اش متفاوت خواهد شد.
در کتاب مصباح الشریعه است از رسول خدا(ص) فرمود: مَا أَطَّلِعُ عَلَى قَلْبِ عَبْدٍ فَأَعْلَمُ فِیهِ حُبَ الْإِخْلَاصِ لِطَاعَتِی لِوَجْهِی وَ ابْتِغَاءِ مَرْضَاتِی إِلَّا تَوَلَّیْتُ تَقْوِیمَهُ وَ سِیَاسَتَهُ وَ تَقَرَّبْتُ مِنْه اگر خداوند مطلع بشود دلی اخلاص را دوست دارد، خودش ادارۀ زندگی او را به عهده میگیرد؛ تازه آن موقع است که آدم شیرینی ارتباط با خدا را واقعاً می‌چشد و اصلاً خدا را در زندگی خودش حسّ میکند.
مهمترین اثر روزه تقواست. تقوا هم سه اثر مهم دارد
اولین اثر تقوا، قدرتمند شدن انسان است.
رسول خدا فرمود: مَنِ اتَّقَى اللّهَ عاشَ قَوِیّا، وسارَ فی بِلادِ عَدُوِّهِ آمِنا؛ هرکسی تقوای الهی را رعایت کند، قوی زندگی میکند و در سرزمین دشمنش با امنیت بگردد.
دومین اثر تقوا، تدبیر و توان برون‌رفت از مشکلات است.
امام باقر فرمود: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقِی بِالتَّقْوَى عَنِ الْعَبْدِ مَا عَزَبَ عَنْهُ عَقْلُهُ وَ یُجْلِی بِالتَّقْوَى عَنْهُ عَمَاهُ وَ جَهْلَهُ؛ خداوند عزّ و جلّ در پرتو تقوا بنده ازآنچه عقلش بدان نمىرسد حفظ مىکند و با تقوا کورى و جهلش را از میان مىبرد.
یکی از کارکردهای تقوا اینست که به انسان تدبیر، خواهد داد. ما از آدم باتقوا چه چیزی را توقع داریم؟ نماز بخواند، روزه بگیرد. ولی هیچ‌وقت از آدم باتقوا هوشمندی و قدرت حل مشکلات با عقلانیت را نداریم.
به امیرالمومنین می‌گفتند: مدیریت بلد نیستید و در اثر بی‌بصیرتی و تبلیغات مسموم، معاویه را باهوش‌تر از امام علی (ع) می‌دانستند، چون قدرت تشخیص مدیریت امام را نداشتند. ولی وقتی نگاه به دوره ی خلفای ثلاث می کنیم همه اش مدیریت سیاسی علی است برای دادن برنامه به خلفا مدیریت فقاهتی علی است برای نجات خلفا علی الخصوص آنجا که خیفه ی ثانی می گوید لولا علی لهلک عمر
در انتخابات خیلی دقت کنید افرادی را انتخاب کنید که تقوا داشته باشند اما متاسفانه انور نمی شودچون معتقدیم دین ربطی به فهم و مدیریت ندارد و مدیریت، مقوله‌ای جدای از دین است.
ولی قرآن جواب می دهد: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً» اگر تقوا داشته باشی فهمت خوب میشود!
فرقان یعنی فرق دادن تشخیص دادن خوب از بد
یعنی همه‌چیز را تشخیص می‌دهی نه اینکه فقط دین را خوب تشخیص می‌دهی، بلکه دنیا را هم خوب تشخیص می‌دهی! نیازی هم نداریم که چند ترم علوم سیاسی هم بخوانیم.
خمینی کبیر و خامنه ای عزیز یا میرزای شیرازی و امثالهم مگر عوم ساسی خواندن؟نگاه می کنید قدرت سیاسی خیلی بالایی دارند بخاطر تقواست.
سومین اثر تقوا، شجاعت و هیبت است. امام هادی (ع) فرمود: مَنِ اتَّقَى اللَّهَ یُتَّقَى؛ هرکسی تقوای الهی را رعایت کند همگان از او حساب میبرد. هیبت او به دل‌ها می‌نشیند. از او حساب می برند.
شما با این سه اثر بسنجید نسبت سیاست و تقوا را؟مگر ما از یک سیاستمدار چه میخواهیم؟ قدرتمند باشد، تدبیر داشته باشد و شجاع باشد. اگر سیاست‌مداری تقوا نداشته باشد نمی‌تواند تدبیر کند نمی‌تواند شجاع باشد نمی‌تواند قدرتمند عمل کند.
تقوا از انسان مالک اشتر می‌سازد وقتی حضرت خواست مالک اشتر را برای اهل مصر معرفی کند فرمود:بَعَثتُ إلَیکُم عَبدا مِن عِبادِ اللّهِ من بندهاى از بندگان خدا را به‌سوی شما روانه کردم لا یَنامُ أیّامَ الخَوفِ در روزهاى هراس نمىخوابد و لا یَنکُلُ عَنِ الأَعداءِ ساعاتِ الرَّوعِ در ساعتهاى ترس، روى از دشمن برنمی‌تابد أشَدَّ عَلَى الفُجّارِ مِن حَریقِ النّارِ براى بدکاران، از آتش سوزان، سخت‌تر است.
سیاست‌مداری که دشمن از دستش عصبانی و از مرگش خوشحال شد.
یکی از طولانی ترین عبادتها که بصورت مداوم یعنی یک ماه، انسان انجام می دهد روزه است که مهمترین اثر را در روح انسان می گذارد.
از حالا برنامه‌ریزی کنیم به این نقطه ای برسیم که از روزه بهره های معنوی ببریم نه اینکه مثل خیلی ها از روزه فقط گرسنگی و تشنگی نصیب ما بشود.
روایت از معصوم است در کتاب امالی شیخ طوسی که فرمودند رُبَّ صائِمٍ حَظُّهُ مِن صِیامِهِ الجوعُ وَ العَطَشُفرمود از روزگی بهره‌ای نمی‌برند مگر تشنگی و گرسنگی که جای تاسف است. واقعاً خیلی جای تأسف دارد! همین!
وارد کتاب خداوند بشویم در سوره بقره آیه183خداوند عالم می فرماید یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ بعضی ها که اعتراض می کنند چرا ما باید روزه بگیریم آیا ادیان دیگر هم روزه داشتند؟ خداوند فرمود یا رسول الله به مومنان بگو ای مومنان شما هممانند ادیان گذشته عبادتی مانند روزه دارید که ثمره ی آن لعلکم تتقون است یعنی با تقوا بشوید.
تقوا خیلی به گوش ما رسیده است خیلی هم مشهورست خیلی هم غریب حدود 250مرتبه هم در آیات قرآن استفاده شده است که72مرتبه خداوند فرمود اتَّقُوا اللَّهَ ولی خیلی غریب است.
تقوا برای انسان به دوست تشبیه کردند سالها با او هستیم اما ارتباط با او برقرار نکردیم.
نمونه ی ساده در افعال روزانه حرکات گفتار خیلی حرف میزنیم خیلی عمل انجام می دهیم اما تشخیص نداریم که کدام عمل و حرف خوب است کدام بد کجا باید بکار استفاده بشود کجا نه؟ تقوا اینست که ما تنبلی می کنیم و نرفتیم او را بشناسیم.
یکی از مسائلی که موجب میشود تقوا اهمیت پیدا کند نسبتش با عمل است. عمل انسان زمانی ارزشمند می شود که همراه با تقوا باشد و آنچه به عمل قیمت و ارزش و بهاء می‌دهد تقواست. این جایگاه تقواست.
پیامبر به ابوذر فرمود: یا أباذرٍّ، کُن بِالعَمَلِ بِالتَّقوى أشَدَّ اهتِماما مِنکَ بالعَمَلِ؛ اى ابوذر! در به کار بستن تقوا اهتمام بیشترى به خرج ده تا در خود عمل؛فَإنَّهُ لا یَقِلُّ عَمَلٌ بِالتَّقوى، وکَیفَ یَقِلُّ عَمَلٌ یُتَقَبَّلُ؟!هیچ عملى باوجود تقوا کم نیست. چگونه کم باشد عملى که پذیرفته مىشود؟یَقولُ اللّهُ عز و جل: إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَزیرا خداوند مىفرماید: جز این نیست که خداوند از پرواپیشگان مىپذیرد.
شما اسکناس را در نظر بگیرید زمانی ارزش دارد که نواری وسطش باشد. عمل هم‌زمانی ارزش دارد و قابل‌پذیرش هست که تقوا در آن باشد. وگرنه عمل بی‌تقوای هرچند خوب ارزشی ندارد. مگر قابیل عمل خوب نیاورده بود. قربانی برای خدا آورده بود. ولی چون بی‌تقوایی کرده بود این عمل خوبش پذیرفته نشد.
تقوا را اگر دسته بندی کنیم به دو دسته تقسیم می شود: تقوای قبل از ایمان و بعد از ایمان
خداونددر سوره بقره وقتی که می فرماید ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدىً لِلْمُتَّقینَ اصلا این آیه برای مومنین و مسلمانان نازل نشده.این کتاب زمینه سازی بود برای عرب جاهلیت که وارد نشده بودند. اینجا سوال مطرح می شود چرا تقوا را مطرح کرد؟
مقصود از این تقوا در این آیه، تقوای قبل از دین‌داری است؛ یعنی اهل مراقبت هستی؟ یا نه اهل حساب وکتاب و دقت هستی؟ یا نه.بعضیها مسلمان نیستند ولی اهل تقوا هستند، یعنی در زندگی خودشان اهل مراعات هستند وجدانش بیدار است، اخلاقیات را که می‌فهمد.
حضرت آقا می فرماید قرآن کریم می‌گوید: هدی للمتقین؛ اگر یک نفر که دین هم نداشته باشد، اما تقوا داشته باشد از قرآن هدایت خواهد گرفت و مؤمن خواهد شد
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
محضر شمابزرگواران هستیم در بحث تفسیر و شرح دعای روز ششم اللَّهُمَّ لا تَخْذُلْنِی فِیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ وَ لا تَضْرِبْنِی بِسِیَاطِ نَقِمَتِکَ وَ زَحْزِحْنِی فِیهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِکَ بِمَنِّکَ وَ أَیَادِیکَ یَا مُنْتَهَی رَغْبَةِ الرَّاغِبِینَ
یکی از مواردی که باعث می شود انسان از محضر خداوند دور بشود معصیت است چه معصیت کبیره باشد چه صغیره فرقی بحال انسان نمی کند. ولی در مقابل آن بندگی خدا نخیر باعث تقرب به درگاه خداوند می شود که در جلساتی پیرامون آن اشاراتی داشتیم.
یکی از خصلتهای این ماه اینست که ماه دوری از گناه ومعصیت است و انسان با توجه به حرمت وخصوصیت این ماه می تواند بهتر خود را از گناه دور کند چون می تواند اعضا بدن خود را با توجه به عبارات روز دعای روز اول ماه رمضان اعضا و جوارح خود را روزه دار کند.
به همین خاطر در عبارت این دعا می خوانیم اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ
روایت از معصوم است که گناه حیا را از انسان میبرد خداوند چهل پرده حیا بن خودش و انسان قرار داده با هر گناه یک پرده حیا پاره می شود تا چهل مرتبه اگر چهلمین پرده ی حیا پاره شد خداوند به ملائک امر می کند، انسان که چهل پرده ی حیا را از بین برده شما با بالها خودتان پرده حیا بشوید بین او من.
بگوئیم خدایا ما در طول سال که معصیت تو را می کردیم واقعا هم از ته قلب خسته شدیم و هم گناه باعث ذلیل شدن ما شده و هم باعث پرده دری و بی حیایی ما، اللهم اغفرلی الذنوب التی تهتک العصم خدایا توفیق دور شدن از معصیت را به ما بده و با رحمانیت ورحیمیت خودت هر گناهی که از ما سر زده باعث خواری و خفت ما شده باعث عقب افتادگی ما شده همه را ببخش و بیامرز
وَلاتَضْرِبْنی بِسِیاطِ نَقِمَتِکَ
خداوند یک صفت دارد بنام منتقم یعنی اینکه خدا انتقام می گیرد
ممکن است سوال خداوند با انتقام به چه چیز میخواهد برسد؟ و آیا این صفت برآزنده خداست؟
انتقام چند مدل است
یک مدل اینکه کسی به کسی ضرر رسانده مال باشد یا جانی که باعث تضییع حق شده شخص متضرر تصمیم میگیرد در فرصت مناسب مقابله به مثل کند تا ارامش به او دست یابد.
یک مدل اینکه شخصی در اجتماع کاری برخلاف قانون انجام می دهد یا حقوق اجتماعی را زیرپا می گذارد و محاکم اجتماعی از او انتقام می گیرد
خداوند عالم که قانونگذار مسائل فردی و اجتماعی است به خودش اجازه نمی دهد انتقام شخصی بگیرد چون انتقام شخصی جزء حق الناس است و حق الناس را به انسان سپرده است.
اما اینکه خداوند از انتقام دنبال چه چیزی است باید گفت خداوند دنبال عدالت اجتماعی است بخاطر اینکه خداوند محافظت از قوانین آسمان و زمین را برعهده دارد إنّا نحن نزّلنا الذّکر و إنّا له لحافظون
و اینکه آیا انتقام در شان خداوند است یا خیر؟ باید در جواب این سوال این را عرض کرد صفت انتقام در قرآن آمده است صفتی که متناسب با شان ومنزلت خداوند است إنّ الله عزیزٌ ذوانتقامٍ
خداوند قدرتمند انتقام گیرنده است آن هم به معنای اجتماعی انتقام.
ما در این بخش از دعا از خداوند م خواهم که خدایا بجا انتقام حالتی به ما عطا کن بتوانم جبران گذشته را داشته باشیم و جبران گذشته بشود یعنی من از خودم انتقام بگیرم من از اعمال بد گذشته خودم انتقام بگیرم.
وَزَحْزِحْنی فیهِ مِنْ مُوجِباتِ سَخَطِکَ
در عبارت قبل بحث از انتقام بود در این قسمت شرایط اننتقام را بیان می کند که در چه صورتی می شود انتقام گرفت.
انتقام عموما زمانی است که قبلش خشمی باشد و خداوند زمانی انتقام می گیرد که عمل انسان باعث خشم خداوند بشود
وما با تمام این تفاصیل از خداوند درخواست داریم
1.آنچه که موجبات خشم تورا فراهم میکند را از ما دورکن
2.به ما توفیق ترک معصیت عطا بفرما
3.به ماتوفیق انتقام شخصی و نفسی یعنی انتقام فرد از خودش را عطا بفرما
و السلام علیکم ورحمه الله
مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب یک نکته ای در مورد که ما برنامه ی معنویت برای خودمان داشته باشیم و ترویج هم بدهیم. فرمودند:معنویّت بمعنی برجسته کردن ارزشهای معنوی در خود و در جامعه است، و اخلاق به معنی رعایت فضیلت‌ها و دیگر خلقیّات نیکوست معنویّت و اخلاق، جهت‌دهنده‌ی همهی حرکتها و فعّالیّتهای فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه است؛ با دستور و فرمان به دست نمی‌آید، ولی اوّلاً خود باید منش و رفتار اخلاقی و معنوی داشته باشند، و ثانیاً زمینه را برای رواج آن در جامعه فراهم کنند.
مشهور هست ماه رمضان، ماه خلوت باخداست اما قبل از این ماه رمضان، فرصت مناسبی هست برای اینکه آدم با خودش خلوت کند. برای خودش وقت بگذارد. به تعبیری خودسازی کند. بعضیها اینقدر سرشان شلوغ شده است که دیگر حتی وقت ندارند که برای خودشان وقت بگذارند. ولی در ماه رمضان این فرصت نباید از دست برود آدم باید به خودش بپردازد به مطالعه حال و احوالات خودش بپردازد. بامطالعه کتاب فرق میکند.
بعضیها با خودشان قهر کردند حالی از خودشان نمی‌پرسند خبر از حال‌وروز خودشان ندارند.
باید در ماه رمضان، توقع از خودمان بالا ببریم خوب شدن حال، کمترین توقعیست که میشود آدم از خودش در ماه رمضان داشته باشد! مهمتر از حال اینست که من در باند پرواز ماه رمضان اوج بگیرم به حیات برسم.
راه رسیدن به حیات چیست؟ اجابت دعوت خدا و رسولش؛ فرمود: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَجیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْییکُم؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی‌که شما را به سوى چیزى مىخواند که شما را حیات مىبخشد.
یکی از وجوه اجابت دعوت خدا و پیامبر، عبادت هست.
اما یک نکته باید بیان بشود که هر عبادتی اگر موانعی بر سر راهش نباشد انسان دچر قساوت قلب نشود اثری در جانش می گذارد.
نمونه:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ مؤمنان، کسانى هستند که هرگاه نام خدا برده شود، دل‌هایشان ترسان می‌گردد وَ إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیماناً و هنگامی‌که آیات او بر آنها خوانده مىشود،ایمانشان بیشتر مىگردد وَ عَلى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ؛ و تنها بر پروردگارشان توکل دارند.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
در محضر بزرگواران هستیم با تفسیر دیگری از آیات کتاب وحی آیه مورد بحث از سوره مبارکه آل عمران است آیه31
در شان نزول این آیه آمده است عده ای از مسیحیان و یهودیان محضر پیامبر آمدند مسیحان گفتند اگر ما مسیح را دوست داریم بخاطر محبتی است که به خداوند داریم؛
یهودی ها هم گفتند ما و فرزندانمان دوست داران خدا هستیم.
بعد از بیان این دو پیروان این دو دین آیه نازل می شود قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ بگو اگر خدا را دوست دارید فَاتَّبِعُونِی از پیامبرش تبعیت کنید یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ تا بواسطه ی محبت شما خداوند هم شما را دوست داشته باشد و هم گناهان شما را ببخشد
وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ
این آیه جواب کسانی است که مدعی دوستی خداوند و پیامبرانش هستند مانند همین آیه در سوره جمعه است که می فرماید قُلْ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ هَادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّکُمْ أَوْلِیَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ
شما که فکر می کنید هدایت شدید از اولیاء الله هستید بسم الله فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ از خداوند درخواست مرگ کنید.
در این آیه هم خداوند فرمود قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ اگر فکر می کنید از دوستداران خدا هستید بسم الله فَاتَّبِعُونِی.
اگر انسان بخواهد مومن بشود و بشود بنده خالص خداوند عالم شرطش اینست که قلب انسان تنها برای خدا باشد و از غیر خدا، یا مقاصد دنیوی یا حتی مقاصد اخروی مانند اینکه بخواهد ایمان بیاورد به بهشت برود ایمان بیاورد از جهنم خلاصی یابد خودش را خلاص کند و به اینها فکر نکند.
سوال:فرض بر اینکه ما بواسطه ی محبت از پیامبر پیروی کردیم، ثمره ی این پیروی چه خواهد بود؟
ثمره ی این محبت یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ است.
خداوند می خواهد پیامبرش را با محبت اطاعت کنند مزد این اطاعت محبت و مغفرت ای است که خداوند برای محبین در نظر گرفته است.
پس به این نتیجه می رسیم که
1.صرف عمل و گفتار باعث ایجاد ایمان در انسان نمی شود.
2.هرکس از پیامبر تبعیت کند از خداوند عالم تبعیت کرده مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ
3.هر عملی عکس العمل دارد و عکس العمل خداوند از تبعیت او و رسولش محبت و مغفرتی است که نسبت به بندگان خودش دارد.
ان شاء الله محبت قلبی ما نسبت به خداوند عالم باعث اطاعت از دستورات اولیاء الله باشد و عواقب همه ی ما ختم به سعادت بشود
والسلام علیکم و رحمة الله
بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد وآله الطاهرین
محضر شمابزرگواران هستیم در بحث تفسیر و شرح دعای روز پنجم ماه مبارک رمضان:اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ وَ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیَائِکَ الْمُقَرَّبِینَ بِرَأْفَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
انسان وقتی در محضر خداوند معصیتی انجام بدهد جایگاه خودش را از دست می دهد و چند پله سقوط می کند و در بعضی مواقع امکان دارد جایگاه خودش را بطور کلی از دست بدهد و از درگاه خداوند رانده بشود مانند شیطان که با تخلف از درگاه خداوند اول جایگاه خودش را از دست داد و وقتی در مقابل خداوند قد علم کرد از درگاه خداوند رانده شد.
یا مانند آدم ابوالبشر که با تخلف از درگاه خداوند از بهشت رانده شد وبه زمین آمد. و بخاطر این خطا و و تبعید به زمین دست به کاری زد بنام استغفار که مدتی در سجده گریان تا خداوند توبه ی او را بخاطر تخلف بپذیرد و به جایگاه خودش برگردد.
البته نکته اینجاست آدم ابوالبشر پیامبر خداست پیغمبر خدا هم تخلف نمی کند این اتفاق بخاطر آنست که به بنی آدم بفهماند اولا در زمین چه خبر است و و ثانیا با چه دشمنی باید دست و پنجه نرم کند.
انسان ممکن الخطاست بخاطر معصوم نبودن پس لازم است برای اعمال خطای دانسته یا نادانسته استغفار کنیم.
با این مقدمه یکی از خصلت های ماه مبارک رمضان اینست که می تواند واسطه فیض برای قبول شدن توبه باشد و اگر انسان بخواهد توبه اش قبول گردد و معصیتش از پرونده پاک بشود بهترین فرصت ماه رمضان است چون هم ماه نگاه خداوند است به انسان و هم ماهی است که اگر انسان استغفار کند بشرط پشیمانی از گذشته توبه اش قبول می گردد.
بنابر این ما در قسمت اول دعا می خوانیم اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِینَ خدایا اول اینکه توفیق استغفار به ما بده و بعد از اینکه توفیق عنایت شد ما جزء توبه کننده گان باشیم.
چرا اینطور معنا کردیم؟ بخاطر اینکه استغفار شرط دارد شرطش اینجاست که اول باید بفهمیم استغفار برای چست؟
عموما استغفار وطلب بخشش برای انجام ظلم است و طبق روایت ظلم به سه دسته تقسیم می شود:
1.ظلمی که انسان به خدا وارد می کند
2.ظلمی که انسان به خودش وارد می کند
3.ظلم که انسان به دیگری وارد می کند
در دو قسم اول شرط پذیرفته شدنش اینست که اول استغفار کند و دوم دیگر سمت گناه نرود
در قسم آخر باید ببیند گناه چگونه است اگر می شود حلالیت گرفت حلالیت بگیرد حالا چه برگرداندن حق مردم یا طلب بخشش از او. اگر نتوانست، چون می داند اگر برود حلالیت بگیرد پا از دست رفتن جان یا ابرو در میان است اینجا باید مانند قسم اول و دوم عمل کند.
خدا رحمت کند مرحوم آیت الله مجتهدی را در تفسیر این دعا می فرمود مثلا اگر کسی حق مردم را خورده و شده گوشت و پوستش باید کم غذا بشود تا مال حرام از تنش آب بشود، اگر شب تا صبح پای حرام بوده باید احیا کند تا مقدراتش عوض بشود.
به هر حال باید بدانیم اکثر گرفتاری ها بخاطر معصیت انسان است مراجعه کنیم به دعای کمیل می فهمیم که معصیت چه می کند با انسان اللهم اغفرلی الذنوب ها را در قنوت نماز زیاد بخوانیم در سجده زیاد بخوانیم.
استغفار کنیم اقاجان بی نتیجه هم نیست نتیجه دارد
یا غم و غصه از بین می رود جعل الله له من کل همٍ و غمٍ فرجا
یا خبر ناخوشایند بدست نمی آوری من کل خوفٍ امنا
یا از جایی که فکرش را نمی کنی به تو نظری می شود و رزقه من حیث لایحتسب
و از همه مهمتر استغفار از درجات اعلی علیین است به این درجه می رسی.
پس با این توضیحات به این نتیجه میرسیم که:
1.استغفار از توبه جدا نیست
2.توبه مرحله قلب است و استغفار مرحله عملی
3.استغفار عمل گذشته را بازسازی می کند وتوبه عمل آینده را
4.استغفار، باید به دنبالش اصلاح و عمل صالح باشد وگرنه به لفظ گفتن و بر زبان آوردن، استغفار واقعى نیست.
در عبارت دوم ان عبارت را می خوانیم که وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ عِبَادِکَ الصَّالِحِینَ الْقَانِتِینَ
یعنی خدایا مقام عبادالله الصالحین به ما عطا کن بتوانیم جزء عبادالله الصالحین باشیم.
اگر انسان میخواهد به درگاه خداوند مقامی داشته باشد با اطاعت از فرمان خداست فرمان خدا دو چیز بیشتر نیست یا انجام واجبات است یا ترک محرمات.
چون وقتی از بنده صالح حرفی بیان م شود بنده صالح کسی است دو خصلت دارد
1.اعمال شایسته و خداپسند انجام می دهد
2.ایمان به خداوند و روز قیامت دارد
در عبارت سوم ما می گوئیم وَاجْعَلْنِی فِیهِ مِنْ أَوْلِیائِکَ الْمُقَرَّبِینَ
اگر خاطر مبارک باشد در تفسیر قرآن عرض کردیم انسان در روی زمین دو ولی دارد و می تواند به راحتی مقرب به این دو ولی بشود یا می تواند ولی انسان خدا باشد یا می تواند طاغوت و یک ولی دیگر هم هست که شیطان است.
پس ولایت برای انسان از سه ناحیه می تواند باشد خداوند، طاغوت، شیطان.
در این فقره از دعا ما می خواهیم جزء اولیاء مقرب باشیم.
انشاء الله بتوانیم در جرگه عبادالله الصالحین قرار بگیریم
والسلام علیکم ورحمه الله
یکی از موقعیت‌هایی که آدم باید امیدوار باشد، زمانیست که مشکلات چند برابر میشود. هر چقدر مشکلات بیشتر هست بدانید مشکلات در حال تمام شدن است.
امام على علیه‌السلام در حکمت 351 مىفرماید: عِندَ تَناهِی الشِّدَّةِ تَکونُ الفُرجَةُ وعِندَ تَضایُقِ حَلَقِ البَلاءِ یَکونُ الرَّخاءُ؛ هنگام اوج گرفتن سختىها، گشایش فرامی‌رسد و هنگام تنگ شدن حلقههاى بلا، دوران آسایش فرامی‌رسد.
یا شبیه همین روایت در غرر الحکم، ح 1767 است که می فرماید أقرَبُ ما یَکونُ الفَرَجُ عِندَ تَضایُقِ الامورِ؛ نزدیکترین زمان به گشایش، هنگامى است که کارها، تنگ آید.
روزى زنى خدمت امام صادق علیه السلام رسید و گفت: «یابن رسول الله پسرم به مسافرت رفته و نبودش هم طولانی شده دل من هم برای دیدنش تنگ شده دعا کن». حضرت فرمود:بردبار باش.
بعد از چند روز بردباری دوباره محضر امام صادق شکایتش را تکرار کرد امام مجدد همان جواب را دادند تا سه مرتبه این برنامه تکرار شد.
حضرت به این زن فرمودند مگر به تو نگفتم که برباری کن؟
عرضه داشت یابن رسول الله صبر تا چقدر؟ بخداوند عالم صبرم تمام شد.
امام صادق فرمودند به منزل برو پسرت را می بینی.
زن به منزل رفت با تعجب پسرش را مشاهده کرد مجدد به محضر امام صادق رسید گفت یابن رسول الله، بعد از پیامبر مجدد وحی نازل شد؟
فرمود نه. ولکِنَّهُ قَد قالَ رسول الله: عِندَ فَناءِ الصَّبرِ یَأتِی الفَرَجُ. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله گفته است: هنگام تمام شدن صبر، فرج مىآید.
فَلَمّا قُلتِ: قَد فَنِیَ الصَّبرُ عَرَفتُ أنَّ اللَّهَ قَد فَرَّجَ عَنکِ بِقُدومِ وَلَدِکِ وقتى گفتى: صبرم تمام شده، دانستم که خداوند با آمدن فرزندت، فرج تو را رسانده است.
یادمان باشد اهلبیت (ع) ما را در سخت‌ترین شرایط امیدوار می‌کنند؛ و هرچه شرایط سخت‌تر گردید باید امید انسان زیادتر شود که ما نزدیک به فرج می‌شویم.
نمونه ی آن جنگ خندق شما ببینید یک شخصی مانند عمرو بن عبدود که داستانش را همه می دانند. با آن همه هیبت و عظمت و قدرت و زور و بازو مقابل سپاه اسلام قرار می گیرد که بقول معروف یک تنه می تواند20نفر را حریف باشد در مقابلش کسی در سپاه اسلام پیدا نمی شود حریفش نمی شود سپاه هم مانند بید از باد این شخصیت می لرزند وقتی طلب حریف می کند کسی جلو نمی رود جز یک جوان عَمر می خندد که همه ی پهلوانان مسلمانان عرب ترسیدند پیامبر یک جوان را فرستاد. آخر داستان می شود لافتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار
اهلبیت، پیامبر حتی قران هم می گویند ناامید نشوید هر کسی ناامید بشود نابود می شود.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
محضر شما بزرگواران هستیم از شرح و تفسیر عای روز ماه مبارک رمضان. در دعای روز چهارم عباراتی است بااین مضامین:
أَللّـهُمَّ قَوِّنى فیهِ عَلى اِقامَةِ أَمْرِکَ وَ أَذِقْـنى فـیهِ حَــلاوَةَ ذِکْـرِکَ وَ أَوْزِعْنى فیهِ لاِدآءِ شُکْرِکَ بِکَرَمِکَ وَاحْفَـظْنى فیهِ بِحِفْـظِکَ وَ سِتْرِکَ یـا أَبْصَـرَ النّـاظِـرینَ
یکی از نعماتی که خداوند به انسان عطا کرده است زور و قدرت و توان است وقتی که خداوند به انسان امر می کند که او را اطاعت کند باید یک قدرتی در بدن انسان باشد تا بتواند. خوب است در این مورد مساله شرعی هم گفته بشود اگر در احکام نماز را مشاهده کنید اولویت اول ایستاده نماز خواندن است کسی که می تواند بایستد نباید نماز نشسته بخواند اگر نمی تواند باید بنشیند و اگر نمی تواند بنشیند باید خوابیده نماز بخواند بخاطر اینکه قدرت و توان انسان برای نماز در مواضع مختلف فرق می کند یا شما توجه کنید در بحث روزه استطاعت بدنی لازم است کسی که روزه بگیرد و بواسطه ی روزه بیماری بر او عارض بشود یا بیماری دارد و بواسطه روزه بیماری عود کند حق روزه گرفتن ندارد.
پس چه شد؟ خداوند امر به انجام تکلیف می کند و تکلیف هم نیازمند به زور و قدرت است و روایت از امام صادق است که می فرماید لایَضْعُفُ بَدَنٌ عَمّا قَوِیَتْ عَلَیهِ النِّیَّةُ اگر انسان نسبت به عملی نیت استوار داشته باشد بدنش ضعیف نخواهد شد و ما در قسمت اول برای انجام تکالیف دینی از خداوند میخواهیم أَللّـهُمَّ قَوِّنى فیهِ عَلى اِقامَةِ أَمْرِکَ یعنی خدایا قدرتی بما عطا کن تا بتوانیم به خوبی و آنچه که تو می خواهی دستورات تو را اطاعت کنیم.
شما ببینید در ظاهر روزه گرفتن در ماه رمضان آسان است اما وقتی تشنگی و گرسنگی می آید وسط طاقت انسان طاق می شود ولی تحمل می کند و تحملش هم بخاطر اراده ی قوی انسان است که از خداوند طلب کرده أَللّـهُمَّ قَوِّنى
در عبارت بعدی است وَ أَذِقْنِی فِیهِ حَلاَوَةَ ذِکْرِکَ
شیرین ترین ذکر، ذکر خداست چون هم نور است هم تطمئن القلوب. ألا بِذِکرِاللّه ِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ
روایت از امیرالمومنین است وقتی انسان بیکار است ذکر بگوید ثواب دارد نکته مهم اینجاست ذکری خوب است همراه با معرفت باشد اگر ذکر با معرفت نباشد ذکر تاثیری ندارد و اطمینان قلبی و آرامش حاصل نمی شود.
اینجاست که از خداوند می خواهیم وَ أَذِقْنِی فِیهِ حَلاَوَةَ ذِکْرِکَ یعنی خدایا شیرینی یاد خودت را به ما بچشان. اگر اینطور شد قرآن بخوانید لذت می برید دعا بخوانید لذت می برید زیارت بروید لذت می برید.
وَ أَوْزِعْنِی فِیهِ لِأَدَاءِ شُکْرِکَ بِکَرَمِکَ یعنی خدایا به من توفیق شکر کرامت کن.
چند نکته در رابطه با شکر بیان کنم
1.معنای شکر اینست که نعماتی که خداوند داده را 1.درست استفاده کنیم 2.در راه اطاعت و بندگی باشد
2.شکر گذاری قدم دوم بنده است بعد از شناخت نعمت چون تا نعمت شناخته نشود شکر جاری نخواهد شد
اینجاست که ما از خداوند باید بخواهیم اول شناخت نعمت را بما عطا کند بعد شکر نعمت را
ان شاء الله توفیق شکرنعمت به همه ی ما عطا بشود
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
در محضر شما خوبان هستیم با تفسیر آیات کلام وحی از سوره آل عمران آیه مبارکه 73
وَ لا تُؤْمِنُوا إِلاَّ لِمَنْ تَبِعَ دینَکُمْ قُلْ إِنَّ الْهُدی هُدَی اللَّهِ أَنْ یُؤْتی أَحَدٌ مِثْلَ ما أُوتیتُمْ أَوْ یُحاجُّوکُمْ عِنْدَ رَبِّکُمْ قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ
در تفسیر این آیه دو برداشت بیان شد:
برداشت اول بعضی مفسرین می فرماید این آیه شریفه پیرامون تغییرقبله مسلمین است یعنی اهل کتاب قرار گذاشتند که موضوع تغییر قبله را با مسلمانان در میان نگذارند چون اگر مسلمانان بدانند تغییر قبله از علائم پیامبر حضرت رسول است او را حجت میدانند و مشکلاتی ایجاد می شود و از جمله مهمترن مشکل اینست که مسلمین دارای قبله می شوند و از ما یهودیان برتری خواهند داشت.
برداشت دوم بعضی دیگر از مفسرین می فرمایند که موضوع در مورد نبوت است چون در کتاب یهود آمده بود پیامبری می آید از غیر بنی اسرائیل و مراقب این قضیه باشید اگر مردم(چه یهود چه غیر یهود)بفهمند این قضیه را، چون این قضیه از نشانه نبوت پیامبر خاتم است به او ایمان می آورند.
با توجه به دو برداشت علمای یهود قراری با هم می گذارند:
برای اینکه ترس از دست دادن افراد خودتان را نداشته باشید می توانید ایمان صوری بیاورید و در جمعیت خودتان وآنها تبلیغ دین خودتان و انکار دین اسلام را داشته باشید بگوئید ما اسلام آوردیمقالوا اسلمناولی بعدا آن را انکارکنید و به دینتان برگردیدوَ لا تُؤْمِنُوا إِلاَّ لِمَنْ تَبِعَ دینَکُمْ
با توجه به این دو برداشت، خداوند به تفکر یهود سه پاسخ داد:
1.إِنَّ الْهُدی هُدَی اللَّهِ مومنین نه به حرف شما نیاز دارند نه به هدایت شما(چه با ایمان حقیقی باشد چه صوری) بلکه هدایت فقط از طرف خداست.
2.یُحاجُّوکُمْ عِنْدَ رَبِّکُمْ هر چقدر محاجه و مبارزه کنند در برابر خداوند باز باید در قیامت پاسخگو باشند چون در کتاب آنها آمده بود پیامبری بعد از عیسی خواهد آمد دو نشانه دارد
1.پیامبری از جنس غیر بنی اسرائیل
2.قبله ی او با قبله انبیاء گذشته فرق می کند.
3. إِنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ همه ی اینها(تغیر قبله،پیامبر غیر بنی اسرائیل، برتر اسلام و ...) عنایاتی است از طرف پروردگار عالم که به هر کس بخواهد می دهد و هیچ امری مزاحم مشیت الهی نمی شود.
ان شاء الله نور ایمان در قلوب همه ی ما منور بشود والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
یکی از مواقعی که به‌شدت به انسان آسیب وارد می کند زمانیست که در معرض یاس واقع می شود و یاس هم زمانی می آید که انسان در متن مشکلات و گرفتارهای قرار می‌گیرند.
تعبیر قرآنست درباره انسان در سوره هود آیه9 وَ لَئِنْ أَذَقْنَا الْإِنْسانَ مِنَّا رَحْمَةً ثُمَّ نَزَعْناها مِنْهُ إِنَّهُ لَیَؤُسٌ کَفُورٌ وقتی انسان در شرایط بحرانی قرار می گیرد خیلی ناامید و ناسپاس می شود.
مشکلات همیشه هست کسی در مقابل مشکلات مأیوس میشود که احساس ضعف و عجز کند؛ کسانی احساس قدرت می‌کنند که به قوی و قدرتمندی تکیه کرده‌اند. اگر دست در دست پروردگار عالم باشد هیچ مشکلی نمی‌تواند قَد عَلَم کند.
بدلیل اینکه1.چون قدرت حل مشکلات در دست ماست
2.قدرت توکل ما بالاست. امیدواری و قدرت یعنی توکل. اگر توانستیم فبها اگر نتوانستیم یکی بنام خدا هست. این نکته ی اول
نکته ی بعدی اینست که مشکلات و گرفتاری محل امتحان یاس و امید است تا خداوند ببیند چقدر ما می توانیم به او تکیه کنیم و روی قدرت او حساب باز کردیم.
در صدر اسلام مشکلات فراوان بود که یکی از بدترین مشکلات برای مسلمانان صدر اسلام که تایی در آن نیست جنگ احزاب است دشمن تمام زورش را به میدان آورد تا اسلام و مسلمانان را نابود کند در شراط فعلی و دفاع مقدس هم همینطور بوده و هست استکبار تمام زورش را به میدان آورد تا ایران و انقلاب را نابود کند همه جبهه‌های مخالف دست‌به‌دست همه داده بودند رسیدند به یک قدمی مدینه سپاه اسلام3000نفر سپاه دشمن10.000نفر قرآن بخوانیم شرایط همین بوده و هست. برای استحاله مسلمانان و انقلابیون دست به هر کاری زدند و می زنند ما باید چشم باز کنیم و از جنگ احزاب درس بگیریم.
إِذْ جاؤُکُمْ مِنْ فَوْقِکُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْکُمْ وَ إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا زمانی که دشمن از شمال و جنوب مدینه را محاصره کرد مردم وحشت کردند و به خداوند مشکوک می شوند هُنالِکَ ابْتُلِیَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزالاً شَدیداًاینجا مومنان آزمایش شدند و تکان سختی خوردند.
طبیعی است در چنین مواردی انسان ناامید می شود اما وقتی به قرآن مراجعه کنیم به ما می گوید این ناامیدی یک مرض است و کسی که دچار این مرض و بیماری بشود نزدیک به گروهک نفاق می شود. وَ إِذْ یَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ما وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلاَّ غُرُوراً مردم را مایوس کردند به اینکه پیامبر امید کاذب بما می‌داد و کار ما تمام‌شده است.
اما هَذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ ما زادَهُمْ إِلاَّ إیماناً وَ تَسْلیماً؛ کسی که ایمان به خداوند و رسول داشته باشد با آن شاه کلید توکل، مانند اصحاب پیامبر در جنگ احزاب که دیدند نتیجه بنفع آنها خواهد شد.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
ان شاء الله طاعات و عبادات مورد توجه قرار بگیرد در خدمت شما هستیم با آیه شریه 14سوره آل عمران
زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنینَ وَ الْقَناطیرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَیْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ ذلِکَ مَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ
یکی از چیزهایی که به عنوان سرمایه بطور حقیقی برای انسان معرفی شده است ایمان است یعنی اگر کسی ایمانش کامل باشد سرمایه اش فراوان خواهد بود.
مثلا یکی از عرفا در مورد مرحوم شیخ العارفین حضرت آیت الله العظمی بهجت فرموده بودند ایشان سرمایه دار ترین فرد روی زمین است. سرمایه اش بخاطر ایمان است نه مال و اموال.
بطور کلی سرمایه برای انسان دو چیز است یکی ایمان است یکی مال و خانواده.
در این آیه ی شریف در مورد سرمایه انسانی از فرزند و همسر و ... نام برده است ولی در ادامه آیه می فرماید اینها نمی تواند سرمایه باشند چون در دنیا می توان استفاده کرد جنبه دنیای و مادی دارد و انسان باید دنبال یک سرمایه ای برود که جنبه ی معنوی داشته باشد و هم بدرد آخرت بخورد.
بله نکته ی مهم که باید توجه داشت اینست انسان امورات مادی را هم می توان در جنبه معنوی و برای آخرت استفاده کرد.
علامه طباطبایی در مورد این آیه می فرماید این آیه و آیات بعد از آن، شرح مطلبی می تواند باشد از آیه 10سوره آل عمران که می فرماید إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً
1.این آیه جواب است بر کفار که معتقد بودند که می توانند با اموال و اولاد، از خدا بی نیازشوند
2.زینت دادن دنیا برای انسان از طرف خداوند نیست یا از طرف شیطان استزُیِّنَ لِلَّذینَ کَفَرُوا الْحَیاةُ الدُّنْیا وَ یَسْخَرُونَ مِنَ الَّذینَ آمَنُوایا از طرف نفس است بوسیله شهوتزُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ
3.اگر ما بخواهیم جملهزُیِّنَ لِلنَّاسِبه خداوند نسبت بدهیم کم لطفی شدیدی نسبت به خدا داریم بخاطر اینکهزُیِّنَ لِلنَّاسِ یا ذلِکَ مَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِتناقض دارد از یک طرف بخواهد دنیا را با این موارد زینت کند و از طرفی
بخواهد منصرف کند انسان را و به سمت ثواب سوق بدهد.
4.مراد ازحُبُّ الشَّهَواتِعلاقه معمولى نیست، دلدادگى و مرحله شدید حب است که خود نوعى جنون است و به همین جهت به شیطان نسبت داده شده است.
پس با این توضیحات مختصر به این نتیجه می توان رسید که مردم نسبت به حب الشهوات یکجور نیستند.
1.بعضی ها هدفی جز لذت از زنان و دلبستن به آنها ندارند دلشان می خواهد که همیشه همنشین با جنس مخالف باشند و از طرف زن این وضع اتفاق نیم افتد اگر هم اتفاق بیوفتد خیلی کم است.
2.بعضی ها فرزند دوست دارند که بخاطر تکاثر نسل است
3.بعضی ها هم حب مال دارند مثل بساز بفروش ها رفتار می کنند اینها هم حب مال است.
4.بعضی ها هم به حیوان علاقه دارند یا برای سواری است یا برای کشاورزی
ان شاء الله با کرامت کتاب وحی عاقبت همه ی ما ختم بخیر بشود والسلام علیکم و رحمة الله
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِیهِ وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ بِجُودِکَ یَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِین
در این دعا چند نعمت برای انسان معرفی شده است دو نعمت برای رستگاری انسان است که از طرف خداوند است مانندحافظه و تنبیه و دو نعمت برای ضلالت انسان است و از طرف شیطان مانند سفاهت و تمویه.
در فرار اول این دعا اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِیهَ
در این فراز از دو نعمت نام برده شده یکی ذهن است و دیگری تنبیه.
دو نکته بیان کنم:
1.نعمت حافظه و تنبیه بواسطه علم بدست می آید.یعنی بصیرت حافظه بصیرت افزایی می کند و تنبیه دوربرگردان است برای راهی که رفتیم.
2.کار این دو نعمت مانند تابلوهای خطر در کنار جاده هاست تا انسان را نسبت به خطرات آینده هوشیار می کند و او را خواب غفلت بیدار کند.
بعضی وقتها اتفاق می افتد که انسان ذهنش درگیر مسائلی می شود که باعث کند ذهنی انسان می شود و از دو حال خارج نیست یکی امکان گناهی باشد که انسان مرتکب آن می شود یا امکان دارد بخاطر تنبیه از طرف پروردگار عالم باشد.
شخصی محضر عالمی شرفیاب می شود عرض می کند اقاجان حافظه ام کم شده؟! آن عالم می فرماید گناه نکنید چون گناه باعث کم شدن حافظه می شود. در دعای کمیل است اللهم اغفرلی النوب التی تغیر النعم حافظه یک نعمت است که بخاطر معصیت تغییر می کند.
از رسول اکرم روایت است اِتَّقُوا فِراسَةَ المُؤمِنِ فَإنِّهُ یَنظُرُ بِنُورِاللّه از تیزهوشی و تیزبینی مومن فرار کنید چون این نوریست از انوار الهی که در وجود مومن تابیده شده.
پس
1.ذهن و تنبیه دو نعمت از نعمات پروردگار عالم است
2.اگر نباشد روشن بینی و بصیرت و خودآگاهی برای انسان بوجود نخواهد آمد
در فراز دوم می خوانیم وَ بَاعِدْنِی فِیهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِیهِ از خداوند طلب دور شدن از سفاهت و تمویه را داریم.
سفیه به کسی گفته می شود که کاری انجام می دهد یا حرفی می زند که از عقل به دور است.
نکته ای که باید توجه کرد سفاهت در چند مورد اتفاق می افتد: یا در گفتار یا در اعمال.
تمویه هم یعنی دروغ بافی صفتی در کسی یا چیزی نیست اما به او نسبت می دهیم، رنگ و لعاب می دهیم زینتش می دهیم.
در این فراز از دعا ما از خداوند می خواهیم این دو نعمت شیطانی که از ناحیه شیطان است برای گمراهی انسان را از ما بگیرد.
و اما فراز آخر این دعا وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فِیهِ
خدایا کار خیری که در این ماه نازل شده ما را هم بی نصیب نکن
در طول روز در طول سال یک سری کارهای خیری که از نعمات الهی است شامل حال انسان مومن می شود و نصیبش می شود یکی خود ماه رمضان یکی شبهای قدر یکی عبادات و کثرت ثواب یک عمل در این ماه است برای چه؟ برای اینکه ما بتوانیم در این ماه پوزه ی شیطان را به خاک بمالیم توفیق پیدا کنیم جزء عباد الله قرار بگیریم.
البته یک نگاه دیگری هم میشود داشت وَ اجْعَلْ لِی نَصِیباً می تواند برای بعد از ماه رمضان هم باشد که از خداوند بخواهیم آثار و برکات، بعد از ماه مبارک هم در وجود ما ادامه دار باشد فقط برای ماه رمضان نباشد.
انشاء الله خیر وبرکات این ماه عزیز شامل همه ی ما قرار بگیرد و اولین خیر این ماه فرج نازنین امام زمان و سلامتی سکان دار نظام جمهوری اسلامی مقام معظم رهبری باشد
والسلام علیکم و رحمة الله
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
اگر کسی بخواهد از برکات ماه مبارک استفاده کند اول باید اکبر الکبائر بعد از شرک به خدا را از خودش دور کند یعنی یاس از رحمت الهی؛ ماه رمضان، هم ماه امید و تقویت امیدواری هست دلایل فراوانی هست به قول امام سجاد در صحیفه سجادیه در دعای وداع با ماه رمضان می فرمایدالسَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الْآمَال ونُشِرَت فیه الاعمال این ماه،ماهیست که هم در این ماه امکان رسیدن به خیلی چیزهاست و هم می توان اعمال را گسترش داد و این حس به انسان دست می دهد که می تواند به راحتی جبران مافات کند.
نقل از پیامبر اکرم در کتاب خصال شیخ صدوق ج1 فرمود: أُعْطِیَتْ أُمَّتِی فِی شَهْرِ رَمَضَانَ خَمْساً لَمْ یُعْطَهُنَّ أُمَّةُ نَبِیٍّ قَبْلِی به امّت من در ماه رمضان، پنج چیز داده‌شده که به امّت هیچ پیامبرى پیش از من داده نشده است
أَمَّا وَاحِدَةٌ فَإِذَا کَانَ أَوَّل لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ نَظَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِمْ وَ مَنْ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهِ لَمْ یُعَذِّبْهُ أَبَداً شب اول ماه رمضان می شود خداوند به بندگان نگاه می کند از نوع نگاه رحمت بطوری که اگر هر کسی را اینطور نگاه کند عذابی برای او نخواهد بود.
وَ أَمَّا الثَّانِیَةُ فَإِنَّ خَلُوفَ أَفْوَاهِهِمْ حِینَ یُمْسُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَطْیَبُ مِنْ رِیحِ الْمِسْکِ وقتی انسان هر صبح از خواب بیدار می شود و با بوی نامطبوع دهان مواجه می شود این بو بواسطه باکتری هایی در دهان بوجود می آیند که ریشه اش خشکی دهان است بخاطر نخوردن و نیاشامیدن.
یکی از چیزهایی که خداوند در این ماه از شخص روزه دار خریدارست همین بوست.
وقتی بوی دهان در طول روز بد است و وقتی به شب می رسد و نزدیک افطار برای خداوند عالم این بوی نامطبوع تبدیل به بوی مشک می شود و می خرد.
وَ أَمَّا الثَّالِثَةُ فَإِنَّ الْمَلَائِکَةَ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُمْ فِی لَیْلِهِمْ وَ نَهَارِهِمْ فرشتگان در هر شب و روزشان، براى آنان آمرزش مىطلبند.
وَ أَمَّا الرَّابِعَةُ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَأْمُرُ جَنَّتَهُ أَنِ اسْتَغْفِرِی وَ تَزَیَّنِی لِعِبَادِی فَیُوشِکُ أَنْ یَذْهَبَ عَنْهُمْ نَصَبُ الدُّنْیَا وَ أَذَاهَا وَ یَصِیرُوا إِلَى جَنَّتِی وَ کَرَامَتِی خداوند عالم به بهشت خودش دستور می دهد برای امت من استغفار و خودت را برای آنان آرایش کن تا رنجی که بخاطر دنیا به آنان می رسد به سمت بهشت بیایند.
وَ أَمَّا الْخَامِسَةُ فَإِذَا کَانَ آخِرُ لَیْلَةٍ غَفَرَ لَهُمْ جَمِیعاً وقتی آخرین شب ماه رمضان فرا رسد، همه آنان آمرزیده مىشوند.
یعنی خدا تمام امکانات خدایی‌اش را بسیج کرده تا من و شما بیشترین بهره را ببریم با کمترین لیاقت.خدا در این ماه رمضان بریز وبپاشی به راه انداخته است. خان رحمتش را تا بی‌کران گسترانده است. حالا جا ندارد من و شما امیدوار به رحمت الهی بشویم؟ دیگر اینجا من نیستم که به سمت خدا رفته‌ام این خداست که در ماه رمضان به سمت من آمده است. به‌قول‌معروف تنبل نرو به سایه، سایه خودش می میایه؛ سایه رحمت الهی در ماه رمضان بر سر بندگان پهن شده است؛ چرا امیدوار نشوم.
شما مهربانی خدا را در میان این‌همه لطفش در ماه رمضان احساس نمی‌کنی؟
فینال ماه رمضان را شبهای قدر قرارداد. شب قدری که از هزار ماه بالاتر هست. هزار ماه یعنی هشتاد سال تقریباً عمر یک انسان، در شب قدر شما می‌توانی به‌اندازه تمام راه‌های نرفته عمرت رشد کنی. در ماه مبارک رمضانی من و شما جهشی رشد معنوی میکنیم به شرطی که از یاس بیرون بیایم از یاس توبه کنیم.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
ان شاء الله طاعات عبادات مورد قبول اله متعال قرار بگیرد.
آیه ای که امروز در محضرشان هستیم از سوره آل عمران آیه 8 است که خداوند می فرماید رَبَّنَا لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ
این آیه ی مبارکه یکی از آیات دعا در قرآن کریم است که از زبان انبیا یا علمای زمان انبیاء است که از خداوند درخواست شده و با کلمه ربنا شروع می شود.
این ادعیه های قرآنی مانند هر ادعیه دیگر می خواهد جایگاه دعا را در زندگی به ما بفهماند.
دعا در زندگی از اهمیت زیادی برخوردار است که می تواند هم جایگاه انسان و هم می تواند سرنوشت انسان را عوض کند.
امام صادق در روایتی می فرمایند: عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّکُمْ لَا تَقَرَّبُونَ بِمِثْلِهِ شما را به دعا کردن سفارش مى کنم ، چون با دعا می توانید به خداوند عالم نزدیک بشوید.
طبق یک روایتی اگر کسی درخواست دعا نداشته باشد روایت از او تعبیر عاجز کرده اَعجَزالنّاسٍ مَن عَجَزَ عَنِ الدُّعاء عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند.
در مورد دعا چند سوال مطرح می شود که ان شاء الله جواب مختصر بدهیم و بپردازیم به آیه شریفه:
1.چه زمانی دعا کنیم؟
در هر زمان انسان می تواند دعا کند ولی یادش باشد اگر می خواهد دعایش مستجاب بشود یک زمان های خاصی است برای استجابت دعا مثلا زمان نزول باران، سر سفره طعام، هنگام نماز و ... اگر در این زمان ها ما دعا کنیم بدانیم به هدف اجابت می رسد
2.از خداوند چه بخواهیم؟
انسان می تواند هم حوائج مشروع بخواهد و هم حوائج نامشروع هم می تواند حاجب کوچک بخواهد و هم می تواند حاجت بزرگ
اما نکته اینجاست که اگر حاجتش مشروعه باشد مورد توجه خدا قرار می گیرد اما در خواسته های بزرگ و یا کوچک فرقی نمی کند.
از امام صادق است در ادامه حدیث می فرماید: لَا تَتْرُکُوا صَغِیرَةً لِصِغَرِهَا اگر خواسته تان کوچک هم هست دعا را ترک نکنید بخواهید
أَنْ تَدْعُوا بِهَا إِنَّ صَاحِبَ الصِّغَارِ هُوَ صَاحِبُ الْکِبَارِ حاجت کوچکان بواسطه حاجت بزرگ برآورده خواهد شد. چونحاجت کوچیک و بزرگ دست یک نفر بیشتر نیست و آن خداست.
3.آیا دعایمان مستجاب می شود یا خیر؟
استجابت دعا یک سری شرائط دارد شرایط ظاهری بیان شد که وقت آن است شرایط باطنی هم هست که نیاز اه آماده سازی و خودسازی دارد.
1.امام حسن علیه السلام:اگر کسی در دلش خشنوید خداوند باشد من تضمین کننده ی اجابت دعایش هستم
2.امام صادق علیه السلام:اجابت دعا در کسب روزی حلال است.
4.تکلیف ما در زمانی که دعا مستجاب شد یا مستجاب نشد چیست؟
روایتی از امیرالمومنین است که می فرماید بعضی مواقع خواسته و دعایی که از خداوند داریم از سه حالت دور نیست:
1.یا خداوند خواسته را نمی دهد؛
2.یا خداوند خواسته را زود می دهد؛
3.یا خداوند خواسته را دیر می دهد.
اگر در حالت اول باشد باید بدانیم مصلحت است خداوند ندهد چون امکان دارد اجابت دعا همراهش نابودی دین و دنیا باشد.
اگر در حالت دوم باشد باید بدانیم خدا را شاکر باشیم و باز دعا کردن را ادامه بدهیم
اگر در حالت سوم باشد باید بدانیم بعضی ها نامید می شوند از دعا کردن که مثلا خداوند صدای من را نشنید روایست از امام صادق است خداوند دعا را مستجاب کرده اما می فرماید حاجت را ندهید. چرا؟ چون خواند عاشق دعا کننده استفَإِنِّی أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَ صَوْتَهُدوست دارم بیشتر صدای بنده ام را بشنوم چون امکان دارد اگر حاجتش را بدهم دیگر سمت دعا نرود.
اما تفسیر آیه شریفه: مفسرین در مورد این آیه فرمودند این آیه درخواست علم از خداوند است کدام علم؟ علمی که باعث انحراف عالم نشود. چون بعد از درخواست علم رحمت هم درخواست کردند که که باعث هدایت و عدم انحراف آنها بشود
در این آیه شریفه چند نکته وجود دارد:
1.علوم امکان دارد باعث فساد عالم بشود
بخاطر اینکه یا عالم ظرفیت علم را ندارد و مغرور می شود یا علم بدرد عالم نمی خورد.
پس اینجا از خداوند می خواهد بعد از بدست آوردن علم منحرف نشود.
2.کسی که علم دارد عالم است اگر می خواهد رحمت خداوند عالم شامل حالش بشود قدم برداشتنش برای نشر علم باید برای رضای خدا باشد.
3.علم اندوزی مهم نیست آنچه مهم است استفاده از علم است علم را در چه راهی استفاده می کنم و نشر علم چه علمی را منتشر می کنم؟ آیا بدرد مردم می خورد یا خیر؟
اگر این ها مراعات بشود هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً اتفاق می افتد هم مورد رحمت خداوند واقع می شوم و هم علم که هدیه ی الهی ا
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
ان شاء الله طاعات عبادات مورد قبول اله متعال قرار بگیرد.
آیه ای که امروز در محضرشان هستیم از سوره آل عمران آیه 8 است که خداوند می فرماید رَبَّنَا لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ
این آیه ی مبارکه یکی از آیات دعا در قرآن کریم است که از زبان انبیا یا علمای زمان انبیاء است که از خداوند درخواست شده و با کلمه ربنا شروع می شود.
این ادعیه های قرآنی مانند هر ادعیه دیگر می خواهد جایگاه دعا را در زندگی به ما بفهماند.
دعا در زندگی از اهمیت زیادی برخوردار است که می تواند هم جایگاه انسان و هم می تواند سرنوشت انسان را عوض کند.
امام صادق در روایتی می فرمایند: عَلَیْکُمْ بِالدُّعَاءِ فَإِنَّکُمْ لَا تَقَرَّبُونَ بِمِثْلِهِ شما را به دعا کردن سفارش مى کنم ، چون با دعا می توانید به خداوند عالم نزدیک بشوید.
طبق یک روایتی اگر کسی درخواست دعا نداشته باشد روایت از او تعبیر عاجز کرده اَعجَزالنّاسٍ مَن عَجَزَ عَنِ الدُّعاء عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند.
در مورد دعا چند سوال مطرح می شود که ان شاء الله جواب مختصر بدهیم و بپردازیم به آیه شریفه:
1.چه زمانی دعا کنیم؟
در هر زمان انسان می تواند دعا کند ولی یادش باشد اگر می خواهد دعایش مستجاب بشود یک زمان های خاصی است برای استجابت دعا مثلا زمان نزول باران، سر سفره طعام، هنگام نماز و ... اگر در این زمان ها ما دعا کنیم بدانیم به هدف اجابت می رسد
2.از خداوند چه بخواهیم؟
انسان می تواند هم حوائج مشروع بخواهد و هم حوائج نامشروع هم می تواند حاجب کوچک بخواهد و هم می تواند حاجت بزرگ
اما نکته اینجاست که اگر حاجتش مشروعه باشد مورد توجه خدا قرار می گیرد اما در خواسته های بزرگ و یا کوچک فرقی نمی کند.
از امام صادق است در ادامه حدیث می فرماید: لَا تَتْرُکُوا صَغِیرَةً لِصِغَرِهَا اگر خواسته تان کوچک هم هست دعا را ترک نکنید بخواهید
أَنْ تَدْعُوا بِهَا إِنَّ صَاحِبَ الصِّغَارِ هُوَ صَاحِبُ الْکِبَارِ حاجت کوچکان بواسطه حاجت بزرگ برآورده خواهد شد. چونحاجت کوچیک و بزرگ دست یک نفر بیشتر نیست و آن خداست.
3.آیا دعایمان مستجاب می شود یا خیر؟
استجابت دعا یک سری شرائط دارد شرایط ظاهری بیان شد که وقت آن است شرایط باطنی هم هست که نیاز اه آماده سازی و خودسازی دارد.
1.امام حسن علیه السلام:اگر کسی در دلش خشنوید خداوند باشد من تضمین کننده ی اجابت دعایش هستم
2.امام صادق علیه السلام:اجابت دعا در کسب روزی حلال است.
4.تکلیف ما در زمانی که دعا مستجاب شد یا مستجاب نشد چیست؟
روایتی از امیرالمومنین است که می فرماید بعضی مواقع خواسته و دعایی که از خداوند داریم از سه حالت دور نیست:
1.یا خداوند خواسته را نمی دهد؛
2.یا خداوند خواسته را زود می دهد؛
3.یا خداوند خواسته را دیر می دهد.
اگر در حالت اول باشد باید بدانیم مصلحت است خداوند ندهد چون امکان دارد اجابت دعا همراهش نابودی دین و دنیا باشد.
اگر در حالت دوم باشد باید بدانیم خدا را شاکر باشیم و باز دعا کردن را ادامه بدهیم
اگر در حالت سوم باشد باید بدانیم بعضی ها نامید می شوند از دعا کردن که مثلا خداوند صدای من را نشنید روایست از امام صادق است خداوند دعا را مستجاب کرده اما می فرماید حاجت را ندهید. چرا؟ چون خواند عاشق دعا کننده استفَإِنِّی أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَ صَوْتَهُدوست دارم بیشتر صدای بنده ام را بشنوم چون امکان دارد اگر حاجتش را بدهم دیگر سمت دعا نرود.
اما تفسیر آیه شریفه: مفسرین در مورد این آیه فرمودند این آیه درخواست علم از خداوند است کدام علم؟ علمی که باعث انحراف عالم نشود. چون بعد از درخواست علم رحمت هم درخواست کردند که که باعث هدایت و عدم انحراف آنها بشود
در این آیه شریفه چند نکته وجود دارد:
1.علوم امکان دارد باعث فساد عالم بشود
بخاطر اینکه یا عالم ظرفیت علم را ندارد و مغرور می شود یا علم بدرد عالم نمی خورد.
پس اینجا از خداوند می خواهد بعد از بدست آوردن علم منحرف نشود.
2.کسی که علم دارد عالم است اگر می خواهد رحمت خداوند عالم شامل حالش بشود قدم برداشتنش برای نشر علم باید برای رضای خدا باشد.
3.علم اندوزی مهم نیست آنچه مهم است استفاده از علم است علم را در چه راهی استفاده می کنم و نشر علم چه علمی را منتشر می کنم؟ آیا بدرد مردم می خورد یا خیر؟
اگر این ها مراعات بشود هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً اتفاق می افتد هم مورد رحمت خداوند واقع می شوم و هم علم که هدیه ی الهی است را خوب نگهدار می کنم.
ان شاء الله همه ی ما در نشر علم الهی کوشا باشیم و در راه نشر علم صفت غرور در وجود ما قرار نگیرد.ست را خوب نگهدار می کنم.
ان شاء الله همه ی ما در نشر علم الهی کوشا باشیم و در راه نشر علم صفت غرور در وجود ما قرار نگیرد.
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
اللَّهُمَّ قَرِّبْنِی فِیهِ إِلَی مَرْضَاتِکَ وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ سَخَطِکَ وَ نَقِمَاتِکَ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِقِرَاءَةِ آیَاتِکَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
بزرگترین سعادت برای انسان این می تواند باشد از طرف یک امیر و بزرگی پذیرفته بشود و مقرب درگاهش بشود
1.اللَّهُمَّ قَرِّبْنِی فِیهِ إِلَی مَرْضَاتِکَ
خدایا ما را طوری که خشنود می شوی نزدیک به درگاهت کن که مقرب به درگاهت بشویم.
اگر بخواهیم مقرب به درگاه خداوند عالم بشویم و در این تقرب خشنودی هم اضافه بشود چند عمل را انسان باید انجام بدهد
1.تقوا=اتقوا الله تقوا
سوال می کنند تقوایی که خداوند در قرآن به انسان دستور داده یعنی چه؟
تقوا جمع در پنج چیز است
1.2.عمل واجب و مستحب که معلوم است
3.4.ترک حرام و مکروه این هم معلوم است
5.ترک مباح در صورت غیر نیاز و عمل به آن در صورت نیاز
اما در این خیلی ها مشکل دارند استفاده مباح در صورتی لازم است که باعث بشود انسان را ب درگاه خداوند هدایت کند. مثلا خوردن غذا مباح است ورزش کردن مباح است خواب مباح است اگر اینها باعث بشوند من از اطاعت خداوند دور بمانم در حد امکان ترک کنم یعنی اولویت را به واجب بدهم.
غذای زیاد باعث شکم پری می شود و شکم پری هم باعث کسلی می شود و کسلی هم باعث می شود من نمازم درست و حسابی نباشد این باید کم بشود. مباح یعنی این.
یکی از عرفا در خواب شرفیاب می شود محضر پیامبر سوال می کند یا رسول الله علمای زمان شما مردم زمان شما زود به درجات عالیه زمی رسیدند اما مردم و علمای زمان ما نمی توانند؟
فرمودند مردم و علمای زمان ما به دو حکم از احکام عمل می کردند در واجبات عمل بود و در محرمات ترک اما مردم و علمای زمان شما به پنج حکم از احکام عمل می کنند با این حال نمی شود سخت است و زمان بر.
2.ایمان=آمَنوا و آمِنوا
ایمان آوردن راحت است ولی باید مراقب ایمان باشیم که دزد ایمان زیاد است. یک سری موارد هست اگر رعایت نشود ایمان را زیر سوال می برد و یا از بین می برد مثل خشوع در نماز مثل امانت داری و وفای به عهد که در روایت است اگر وفای به عهد یا امانت داری نباشد شخص در جرگه منافقین قرار می گیرد.
مطلب اول بحث از خشنودی خداوند است سوال چه زمانی خداوند از ما خشنود و راضی است؟ این مطلب خیلی دقت می خواهد.
ما چه زمانی می توانیم متوجه بشویم که خداوند از ما راضی و خشنود است؟
از معصوم سوال کردند. فرمود دقت کنید به این نکته توجه کنید فرمود ببین تو از خداوند چقدر خشنود و راضی هستی و بعد ببین خدا در کجای زندگی توست و چه جایگاهی دارد؟
2.وَ جَنِّبْنِی فِیهِ مِنْ سَخَطِکَ وَ نَقِمَاتِکَ
خیلی از ما وقتی در جمع بزرگانی هستیم خیلی مراقبیم حرکتی اجام نشود سخنی بیان نشود که باعث ناراحتی و دلخوری بود یا نه نافرمانی نکنیم که باعث تنبیه ما بشود.
از خداوند می خواهیم خدایا جلوی کاری از ما که باعث ناراحتی و عغضب تو می شود سدی قرار بده.
به این نکته دقت کنیم که هر کسی می تواند مورد غب خداوند قرار بگیرد و چنانچه مورد غضب خداوند قرار گرفت برکت از زندگی او خارج می شود.
نگاه به آیات مختلف قرآن که سرنوشت شوم اقوام بیان شده گر آسیب فردی دیدند یا دچر آسیب اجتماعی شدند همه شان بخاطر نافرمانی بود.
شما داستان قوم حضرت نوح صالح هود لوط موسی را دقت کنید چرا دچار عذاب شدند؟ بخار نافرمانی حتی مردم دین پیامبر هم از این امر مستثنی نیستند اگر نافرمانی کنند مستوجب غذاب خواهند شد.
ایه ی سوره فاتحه که ایاک نعبد و ایاک نستعین است را در نماز زیاد می خوانیم این را با توجه بیشتر بخوانیم. مراقب باشیم وسوسه های شیطان هم باشیم که از مسیر الی الله به الی الشسطان منحرف نشویم.
شیخ رجبعلی خیاط در مورد این آیه می فرمایند که هستند افرادی که نماز می خوانند اما از شیطان تبعیت می کنند اینجا دیگه تبعیت از دستورات خدا نیست مستقیما شیطان را پرستش میشود.
3.وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِقِرَاءَةِ آیَاتِکَ
خداوند توفیق به سمتقرآن کشیده شدن به همه ی ما عنایت بفرماید. از امام سجاد نقل است در کتاب رسالة الحقوق که حق الکتاب ثلاثه. کتاب خداوند یعنی قرآن سه حق به ما دارد که ما باید حقوق را بپردازیم.
قبل از اینکه به حقوق کتاب وحی بپردازم یک نکته بگویم خوب است بدانیم در روز قیامت انسان شاکی زیاد دارد انسان است حیوان است خانه است مسجد است و یکی از آن شاکیان قرآن کریم است شکایتش زمانی است که انسان قرآن را در خانه یتیم کند مهجورش کند قرآن شکایت می کند که انسان من را مهجور قرار داد. کتاب وحی سه حق دارد
1. قرائت قرآن حالا می خواهد فارسی باشد یا عربی ولی آیه ی قرن است و رَتَّل القرآنَ ترتیلا قرآن را به عربی بخوانید و با آهنگ خاص خودش.
متاسفانه به سمت قرآن رفتن هایمان موسمی است موقعش بشود قرآن بدست می گیریم استخاره می خواهد در ماه رمضان بیاید مجلس ختم برود در مراسم احیا شرکت کرده زمان عقد باشد بقیه زمانها چه؟ خبری نیست. خداوند فرمود تا می توانید بخوانید.فاقرئوا ما تَیَسَّرَ من القرآن
2.تدبر در آیات قرآن این خیلی مهمتر از قرائت است زمانی می تواند قرآن بر دل بنشیند که قاری کلام خداوند با فکر کلمات را به زبان بیاورد که چه می گوید.
تدبر در قرآن چند ویژگی را در وجود انسان ایجاد می کند
1.اگر تدبر در کلام خدا نباشد انسان از طرف خدا بازخواست می شود
2.تدبر در قران داروی است در برابر نفاق که انسان دچار آن است
3.اگر انسان می خواهد به اسلام گرایش پیدا کند فقط از راه تدبر در قرآن می شود
3.عمل به قرآن که بالاتر از همه است. امام صادق فرمودند هر آیه ای که پیدا کردید که باعث نجات گذشتگان باشد به اسباب نجات که در آیه بیان شده است عمل کنید و اگر دیدید آیه باعث سقوط گذشتگان شد از عمل به اسبابش اجتناب کنید.
ان شاء الله جزء عاملین به قرآن قرار بگیریم و با قرآن محشور بشویم والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
بسم لله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
بحثی که در ماه مبارک رمضان خدمت شما بزرگواران هستیم تبیین بخشی از بیانات مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب است انشاء الله مورد توجه قرار بگیرد.
حضرت آقا در40سال دوم انقلاب از سه کلید واژه بسیار مهم استفاده می کنند که متاسفانه نگاه درونی در آننها وجود ندارد.
سه کلیدواژه خودسازی-جامعه سازی-تمدن سازی که ان شاء الله با توفیقات الهی در این ماه بتوانیم اشاراتی داشته باشیم.
اولین توصیه ای که مقام معظم رهبری در این بیانیه گام دوم اینست فرمودند نگاه امیدوارانه و خوش بینانه به آینده است.
یکی از اشاراتی که در این بیان وجود دارد بحث از امید داشتن است. امیدی که از یک طرف نقطه قوت جهان است و از یک طرف نقطه ی ضعف استکبار.
با این مقدمه وارد این بحث بشویم که یکی از ویژگی‌های مهم ماه رمضان، اینست که امیدواری انسان را افزایش می‌دهد هَذَا شَهْرُ الرَّجَاءِ یکی از نامهای ماه مبارک رمضان همین است که اگر در این ماه به همین یک اتفاق انسان تفکر کند و قدم بردارد می تواند دنیا را به زانو در آورد ولی باید مراقب باشد یک دشمن متقابل بنام یاس و نومیدی دارد که قدم به قدم با او همراه است که روایت است اکبرُ الکبائر الیأس.
یاس بعد از شرک جزء صدرنشین های گناهان محسوب می شود حتی بدتر از قتل است چون خیلی از گنهانی که انسان مرتکب می شود شاه کلیدش یاس است.
روایت است در کتاب الفقیه ج3 که عَمرو بن عُبَید بَصرى آمد محضر امام صادقعسلام کرده نشست شروع کرد بخواندن قرآن رسید به این آیه الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الْإِثْمِ در سوره نجم ساکت شد حرفی نزد، امام پرسید علت سکوتت
چیست؟ گفت: دوست دارم کبائر را از کتاب خدا بدانم را بشناسم، یعنی یکی دیگر از علت ارتکاب گناه اینست که ما هنوز گناه شناسی بلد نیستیم کسی نیامد بما بگوید که فلان کار گناه است.فرمود:بزرگترین کبائر شرک بخداست، خداوند در آیه48سوره نساء مىفرماید: إِنَّ اللَّهَ لایَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ کسیکه برای خدا شریک قرار دهد قابل بخشش نیست.
انسانی که خلیفة الله فی الارض است انسانی که قدرت به معراج رفتن دارد اصلا فکر کرده که با این مقام چرا بخودش اجازه می دهد چیزی بنام نا امیدی به سمت او بیاید؟
آمد محضر امام باقر سوال کرد امید بخش‌ترین آیه قرآن کدام آیه است؟ حضرت فرمودند: اطرافیان شما در این مورد چه نظری دارند؟
گفت یابن رسول الله اطرافیان من نظرشان به آیه 53زمر است قُلْ یَا عِبَادِیَ بگو ای بندگان من الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ اگر اسراف و ستم کرده‌اید بر خودتان لاَ تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ از رحمت خداوند نومید نشوید إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً خدا همه گناهان را می‌آمرزد إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ
امام باقر فرمودند اما ما اهلبیت نظرمان غیر اینست.
سوال کرد نظرشما چیست؟ فرمود آیه5 سوره ضحی وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضَى پروردگارت آن‌قدر به تو عطا خواهد کرد که خشنود شوی!
منظور از این آیه مال و اموال نیست کسی اشتباه نگیرد. امام باقر فرمودند منظورش شفاعت است.
بدلیل اینکه در آیه سوره زمر اگر کسی می خواهد از رحمت خداوند برخوردار بشود شرطش توبه است اما هر چه نگاه می کنیم در این آیه شرطی جز رضایت پیامبر و رحمت بیان نشده
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
ان شاء الله طاعات عبادات در این ماه پر فضیلت مورد قبول خداوند قرار بگیرد.
بحث ما در ظهر های ماه مبارک تفسیر آیات کریمه است و آیه ای که در این روز در محضرشان هستیم آیه 257سوره بقره است.
الله ولی الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الی النور والذین کفروا اولیائهم الطاغوت یخرجونهم من النور الی الظلمات اولئک اصحاب النار هم فیها خالدون.
در این آیه دو نوع ولایت را خداوند مطرح می کند یکی ولایت الله متعال است و یکی هم ولایت شیطان که انسان وقتی خودش را شناخت با مضمون آیه ی شریفه اهدنا الصرط می خواهد به مسیری برای ساختن سرنوشت خودش برود. وقتی نیت طی طریق در ذهنش آمد دو مسیر جلوی پایش نمایان می شود وقتی که اهدنا الصراط به میان آمد برای ما سوالی پیش می اید که کدام راه؟ عبارت در همین آیه می فرماید المستقیم یعنی راهی که انتهای آن سعادت است.
پس به این نتیجه می رسیم که با استفاده از عبارت اهدنا الصراط ما 2 راه برای طی طریق داریم: مسیر نور و دیگری مسیر ظلمت.
هر مسیری هم نیاز به راه بلد دارد که در عبارت قرآنی به آن راه بلد ولی یا سرپرست می گویند در این دو راه هم انسان ناچار است دست به دامان ولی همان راه بشود که بالتبع مسیر دو ولی هم وجود دارد. یکی الله است در مسیر نور که انتهایش سعادت است و دیگری طاغوت است در مسیر ظلمت که انتهایش شقاوت است و بدبختی.
با این بیان شاید سوالی در ذهن مطرح بشود که طریق طریق است چه این باشد چه آن انسان هم باید برود چه فرقی می کند کدام راه را باید برود؟
نکته ی این در اینست که اگر انسان می خواهد راهی را برود باید راه کم خطر را انتخاب کند راهی را انتخاب کند که بتواند به راحتی و با هزینه ی کم به مقصد برسد. این دو راه یک فرق هایی با هم دارند که نیاز به توجه است.
1.راه بلد یک مسیر خداوند استالله ولی الذین آمنوا که به نفع انسان حرکتی انجام می دهد ولی راه بلد مسیر دیگری طاغوت استوالذین کفروا اولیائهم الطاغوت با دلسوزی قدم بر می دارد اما طوری با پنبه سر می برد که انسان متوجه نمی شود.
2.در مسیر، فقط خداست که انسان را هدایت می کندیخرجهمولی در مسیر بعدی راه بلد یکی نیست چند نفر هستند که هدایتگرندیخرجونهم
3.اگر کسی در مسیر هدایت و ولایت خداوند قرار بگیرد از طلمت به نور هدایت می شودیخرجهم من الظلمات الی النوراما اگر در مسیر هدایت و ولایت طاغوت قرار بگیرد دیگر از نور خبری نیست همان قدر نوری که در وجودش باشد تبدیل به ظلمت خواهد شدیخرجونهم من النور الی الظلمات
4.مسیر کسانی در تحت ولایت الله هستند یکی است در آیه 6سوره فاتحه از خداوند می خواهیم اهدنا الصراط المستقیم مستقیم یعنی یک راه نه چند راه ولی کسانی که در تحت ولایت طاغوت باشند مسیرشان متعدد مقام، پست، جاه، جلال، پول، شهرت، شهوت و همه ی اینها اگر از مسیر خداوند خارج بشود طاغوت است
ان شاء الله عاقبت همه ی ما در مسیر هدایت و ولایت خداوند ختم به سعادت بشود
و السلام علیکم و رحمة الله
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ وَ هَبْ لِی جُرْمِی فِیهِ یَا إِلَهَ الْعَالَمِینَ وَ اعْفُ عَنِّی یَا عَافِیا عَنِ الْمُجْرِمِینَ
با یک نکته بحثم آغاز بشود و ای نکته اینست که هر چیزی برای شناساندن خودش شناسنامه دارد یا اسمی یا شخصیتی ماه های سال هم از انی امر مستثنی نیستند. و شناسنامه ی ماه های سال در ادعیه ی آنهاست که خصوصیات در آن وارد شده است.
در دعای ماه مبارک انسان مومن از خداوند متعال درخواست هایی دارد که عاجزانه از ساحت مقدسش می خواهد که ان شاء الله در تفسیر هر روز به آنها بیان می شود.
ادر دعای روز اول ما پنج درخواست از ساخت ربوبی داریم که هر کدام برای خودش توضیحات طولانی دارد و ما مختصرا به آنها می پردازیم:
1.اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ صِیَامَ الصَّائِمِینَ
در قسمت اول از خداوند می خواهیم که روزه ی ما جزء روزه داران قرار بگیرد.
سوال مطرح است
1.مسلمانان در ماه رمضان روزه هستند چرا ما این درخواست را داریم؟
2.منظور از روزه ی روزه داران کدام روزه هست؟
پاسخ به سوالات را من بصورت نکته ای بیان می کنم
1.هر عملی برای خودش یا در سلامت کامل یا سلامت نسبی یا در فساد کامل یا فساد نسبی
2.روزه هم می تواند فاسد باشد هم می تواند سالم باشد که فساد و سلامت آن بسته به شخص روزه دار است.
3.فساد یا در ظاهر است که ظاهر عمل را فاسد می کند یا در باطن عمل که باطن را فاسد می کند ولی کاری با ظاهر عمل ندارد.
فساد در ظاهر روزه منظورش مبطلاتی است که فقهای بزرگوار در رساله های فقهی خودشان بیان کردند که اگر شخص روزه دار یکی از آنها را ظاهر روزه فاسد می شود اما فساد در باطن روزه منظورش این نیست که اگر کسی فعل حرامی را که جزء مبطلات روزه نیست انجام بدهد روزه اش باطل می شود نه باطن روزه فاسد می شود ولی روزه ی او صحیح است باین معنی که امتیاز کامل را نخواهد گرفت.
مثلا روزه دار دروغ بگوید که از محرمات است این فعل جزء مبطلات نیست اما امتیاز کم می کند.
یک وقتی شخصی اهل مشروب خوردن بود سوال کرد حاج آقا من اهل مشروب خوردن هستم ولی بخاطر آن نماز نمی خوانم. اشکالی پیش می آید؟
گفتم دلیل نماز نخواندنت چیست؟(بعضی ها استدلال خوبی می آورند) گفت به دو دلیل اول اینکه آیه داریم مست هستید سمت نماز نروید دوم اینکه روایت داریم کسی که مشروب خورده تا40روز بدنش نجس است و نماز خواندن هم با بدن نجس باطل هست.
گفتم بله درست است اما این دلیل نمی شود که ما نماز نخوانی اولا آیه فرموده که اگر مست لایعقل هستید نماز نخوانید چون نمی دانید چه می گوئید و ثانیا درست است که مشروب40روز بدن را ناپاک می کند اما نماز خواندن با آن بدن صحیح است.
من جایی نخواندم و ندیدم اما ممکن است همین نماز با همین بدن موجب تلنگر شخص بشود و شخص توبه کند؟ ان الصلاة تنهی عن الفحشاء و المنکر
پس هر روزه ای جزء روزه ی واقعی نیست همانطور که هر نمازی نماز واقعی نخواهد بود.با این تفاصیل به تعبیر مرحوم آیت الله مجتهدی ما می توانیم بگوئیم که روزه می تواند چند نوع و چند درجه باشد و در این سیر می توانیم جایگاه روزه ی خودمان را بدانیم
1.روزه عوام:بعضی مردم روزه را فقط انجام ندادن مبطلات روزه می دانند. این افراد مبطلات روزه را انجام نمی دهند ولی تا دلشان بخواهد محرمات را انجام می دهند. غیبت می کنند تهمت می زنند دروغ می گویند و ... این روزه روزه عوام است.
2.روزه خواص:بعضی ها علاوه بر انجام ندادن مبطلات روزه محرمات الهی را هم انجام نمی دهند شاید دلشان بخواهد اما چون روزه هستند و اعضاء و جوارح خودشان را هم روزه دار می کنند سمت محرمات و مبطلات نمی روند. این روزه روزه خواص است.
3.روزه خاص الخاص:این روزه خیلی روزه قشنگی است. بعضی ها اصلا فکر معصیت نمی کنند و به ذهن خودشان و اعضاء و جوارح خودشان اجازه فکر برای انجام معصیت نمی دهند. این روزه روزه خاص الخاص است.
در این عبارت ما از خداوند می خواهیم خدایا روزه ی ما را دسته سوم قرار بده اگر هم لایق نبودیم لااقل جزء روزه داران خاص باشیم که نور خودت و نور روزه داران خاص الخاص به ما بتابد تا تلنگر بشود.
2.وَ قِیَامِی فِیهِ قِیَامَ الْقَائِمِینَ
ما چند نوع قیام داریم. قیام برای نماز قیام برای اجرای امر به معروف قیام برای جهاد و ...
قیام در این عبارت منظورش نماز است یعنی نماز ما جزء نمازگزاران واقعی قرار بگیرد.
1.اگر هر عبادتی بخواهد قبول بشود باید نماز قبول بشود
2.اگر نماز بخواهد قبول بشود برای خودش شرط دارد
نقل کردند شهید مطهری محضر یکی از عرفا شرفیاب می شوند از ایشان سوال می کنند نمازت چگونه است؟ شهید مطهری فرمودند نمازم با وضوی کامل یعنی همراه با دعای وضو نمازم با تجوید صحیح ترتیل تضرع و ... آن عارف فرمودند این نماز نیست.
شهید مطهری بعد از مدتی دومرتبه محضر آن عارف شرفیاب می شوند همان سوال مجدد تکرار می شود در پاسخ می گویند که نمازم با خصول و حضور است.
آن عارف بالله می فرمایند نماز همین است.
خیلی از ما نمازمان از روی عادت است و رفع تکلیف بطوری که چون خداوند واجب کرده من می خوانم تا ترک واجب نشود ما وقتی به نمازمان نگاه کنیم ما نمی توانیم نمره قبولی بدهیم چه برسد به خداوند.
نمازی که در آن حضور خداوند نباشد نماز نخواهد بود این یادمان باشد. حضور خداوند در نماز یعنی اینکه بغیر از خداوند به چیزی فکر نکنیم و کسی را جز خداوند نبینیم.
رهبر معظم انقلاب در جایی اقامه نماز داشتند وسط نماز جماعت بزغاله ای وارد مسجد می شود به صف اول می آید و جانماز نمازگذاری را به دهان و فرار می کند نماز گذاران هم تا بزغاله را مشاهده می کنند نمازشان بواسطه قهقهه باطل می شود وقتی با این صحنه مواجه می شوند خنده شان بیشتر می شود.
نماز مقام معظم رهبری تمام می شود داستان را برای ایشان نقل می کنند می فرماید من اصلا متوجه نشدم این اتفاق را. این یعنی حضور قلب در نماز.
اگر می خواهیم نمازمان واقعی باشد مهمترین خصلتش حضور قلب است اگر حضور قلب نباشد نمازمان می شود نماز عوام.
3.وَ نَبِّهْنِی فِیهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِینَ
این عبارت خیلی دلچسب است درخواست تنبیه است که خدایا ما در غفلتیم و با غفلت در این دنیا زندگی می کنیم تنبیهی برای ما فراهم کن که از خواب غفلت بیدار بشویم.نبهنی یعنی تنبیه.
انسان بخواهد یا نخواهد به غفلت می رود مگر اینکه شخص، خالص باشد الذی یوسوس فی صدور الناس این یعنی غفلت انقدر وسوسه می کند تا به غفلت برود.
یکی از عرفا الان خاطرم نیست مرحوم آمیرزا جواد آقا ملکی تبری بودند یا محمدجواد انصاری همدانی فرمودند یک روز در میان به قبرستان بروید که همین به قبرستان رفتن ها انسان را تنبیه می کند و از غفلت بیدار می شود.
پس1.یکی از دلائل معصیت انسان می تواند غفلت باشد
2.سخت ترین مرگ برای انسان مرگ در غفلت است.
خیلی سخت است انسان در غفلت باشد و غرق در گناه هم باشد و ملک الموت جانش را بگیرد.
ان شائ الله خداوند عاقبت همه ی ما ختم به سعادت کند والسلام علیکم و رحمة الله
